гидроу́зел спец. гідраву́зел, -вузла́ м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ву́зел

‘мера’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. ву́зел вузлы́
Р. вузла́ вузло́ў
Д. вузлу́ вузла́м
В. ву́зел вузлы́
Т. вузло́м вузла́мі
М. вузле́ вузла́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

ву́зел

‘месца; сукупнасць; прычоска; клунак’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. ву́зел вузлы́
Р. вузла́ вузло́ў
Д. вузлу́ вузла́м
В. ву́зел вузлы́
Т. вузло́м вузла́мі
М. вузле́ вузла́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

бант, -а, М -нце, мн. -ы, -аў, м.

Стужка, завязаная ў выглядзе вузла і дзвюх або некалькіх свабодна выпушчаных петляў.

Б. у косах.

|| памянш. ба́нцік, -а, мн. -і, -аў, м.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

поузлово́й павузлавы́; ад вузла́;

поузлово́й ме́тод сбо́рки павузлавы́ ме́тад збо́ркі;

поузлова́я систе́ма плани́рования павузлава́я сістэ́ма планава́ння (сістэ́ма планава́ння ад вузла́).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

◎ Пісцяком (прысл.) ’песцяком (спосаб вязання вузла)’ (Бяльк.). Няясна.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

мінёрны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да мінёра, мінёраў. Дудок, не дрэнны сапёр, асвоіўшы і мінёрную справу, асвойваў цяпер прафесію электраманцёра вузла. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бант, ‑а, М ‑нце, м.

Завязка са стужкі ў выглядзе вузла і дзвюх або некалькіх свабодна выпушчаных петляў. Брамку адчыніла прыгожая дзяўчына з блакітным бантам у чорных, як антрацыт, косах. Шамякін.

[Ад ням. Band.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

раскача́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Зрабіцца тонкім у выніку качання чым‑н. па паверхні. Цеста раскачалася.

2. Разм. Выйсці са стану апатыі, бяздзейнасці. Слаба ў нас праходзіць кампанія агляду вытворчых нарад, не раскачаліся так, як у іншых мясцкомах вузла. Шынклер.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Супо́л ’вузел на нітцы, вяроўцы і інш.’ (беласт., Сл. ПЗБ). З польск. supeł ’вузел’, форма з мазурэннем; у гаворках таксама szupeł, szypuł/sypuł, каш. šipeł ’тс’ і г. д. Борысь (587) мяркуе аб сувязі з szypułka ’сцябло, на якім знаходзіцца кветка або плод’ і прапаноўвае як пераходнае звяно значэнне ’завязь (кветкі або садавіны), якая мае форму звітага шарыка, вузла’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)