ву́гальны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. ву́гальны ву́гальная ву́гальнае ву́гальныя
Р. ву́гальнага ву́гальнай
ву́гальнае		 ву́гальнага ву́гальных
Д. ву́гальнаму ву́гальнай ву́гальнаму ву́гальным
В. ву́гальны (неадуш.)
ву́гальнага (адуш.)		 ву́гальную ву́гальнае ву́гальныя (неадуш.)
ву́гальных (адуш.)
Т. ву́гальным ву́гальнай
ву́гальнаю		 ву́гальным ву́гальнымі
М. ву́гальным ву́гальнай ву́гальным ву́гальных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

павырабля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е; -я́ны; зак., што.

Вырабіць усё, многае.

П. усе скуры.

П. вугальныя разрэзы.

П. у гразь адзенне.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

графі́тна-ву́гальны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. графі́тна-ву́гальны графі́тна-ву́гальная графі́тна-ву́гальнае графі́тна-ву́гальныя
Р. графі́тна-ву́гальнага графі́тна-ву́гальнай
графі́тна-ву́гальнае		 графі́тна-ву́гальнага графі́тна-ву́гальных
Д. графі́тна-ву́гальнаму графі́тна-ву́гальнай графі́тна-ву́гальнаму графі́тна-ву́гальным
В. графі́тна-ву́гальны (неадуш.)
графі́тна-ву́гальнага (адуш.)		 графі́тна-ву́гальную графі́тна-ву́гальнае графі́тна-ву́гальныя (неадуш.)
графі́тна-ву́гальных (адуш.)
Т. графі́тна-ву́гальным графі́тна-ву́гальнай
графі́тна-ву́гальнаю		 графі́тна-ву́гальным графі́тна-ву́гальнымі
М. графі́тна-ву́гальным графі́тна-ву́гальнай графі́тна-ву́гальным графі́тна-ву́гальных

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

по́пельна-ву́гальны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. по́пельна-ву́гальны по́пельна-ву́гальная по́пельна-ву́гальнае по́пельна-ву́гальныя
Р. по́пельна-ву́гальнага по́пельна-ву́гальнай
по́пельна-ву́гальнае		 по́пельна-ву́гальнага по́пельна-ву́гальных
Д. по́пельна-ву́гальнаму по́пельна-ву́гальнай по́пельна-ву́гальнаму по́пельна-ву́гальным
В. по́пельна-ву́гальны (неадуш.)
по́пельна-ву́гальнага (адуш.)		 по́пельна-ву́гальную по́пельна-ву́гальнае по́пельна-ву́гальныя (неадуш.)
по́пельна-ву́гальных (адуш.)
Т. по́пельна-ву́гальным по́пельна-ву́гальнай
по́пельна-ву́гальнаю		 по́пельна-ву́гальным по́пельна-ву́гальнымі
М. по́пельна-ву́гальным по́пельна-ву́гальнай по́пельна-ву́гальным по́пельна-ву́гальных

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

тарфя́на-ву́гальны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. тарфя́на-ву́гальны тарфя́на-ву́гальная тарфя́на-ву́гальнае тарфя́на-ву́гальныя
Р. тарфя́на-ву́гальнага тарфя́на-ву́гальнай
тарфя́на-ву́гальнае		 тарфя́на-ву́гальнага тарфя́на-ву́гальных
Д. тарфя́на-ву́гальнаму тарфя́на-ву́гальнай тарфя́на-ву́гальнаму тарфя́на-ву́гальным
В. тарфя́на-ву́гальны (неадуш.)
тарфя́на-ву́гальнага (адуш.)		 тарфя́на-ву́гальную тарфя́на-ву́гальнае тарфя́на-ву́гальныя (неадуш.)
тарфя́на-ву́гальных (адуш.)
Т. тарфя́на-ву́гальным тарфя́на-ву́гальнай
тарфя́на-ву́гальнаю		 тарфя́на-ву́гальным тарфя́на-ву́гальнымі
М. тарфя́на-ву́гальным тарфя́на-ву́гальнай тарфя́на-ву́гальным тарфя́на-ву́гальных

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

падрыўні́к, ‑а, м.

Спецыяліст па падрыўных работах. Звычайна падрыўнікі выходзілі на чыгунку невялічкімі групамі, чалавек пяць-шэсць. Кулакоўскі. Чуваць, Як пад зямлёй падрыўнікі Узрываюць ноччу вугальныя глыбы. Аўрамчык.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

павырабля́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; зак., што.

Вырабіць усё, многае. Павырабляць усе скуры. Павырабляць свае нормы. Павырабляць вугальныя разрэзы. Павырабляць у гразь усё адзенне. □ [Варанковіч:] — Ты думаеш, мне гэты перамер цацка вялікая?.. Павыраблялі зямлю, паўгнойвалі, а гэта зноў пачынаецца нанава. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ву́гальны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да вугалю; багаты вугалем. Вугальны пыл, пласт, басейн. // Зроблены з вугалю. Вугальныя электроды. // Які займаецца здабычай вугалю. Вугальная прамысловасць. // Прызначаны для здабычы, захавання, перавозкі вугалю. Вугальны склад. Вугальны камбайн.

•••

Вугальная кіслата гл. кіслата.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адга́каць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Разм.

1. Адслужыць, адпрацаваць доўгі час на якой‑н. цяжкай рабоце. Бацька мой у імперыялістычную шэсць гадоў у палоне адгакаў і жывы вярнуўся. Беразняк. З другой паперы бачна, што паспытаў Міхалка і вугальныя шахты. Пад зямелькай адгакаў ён кайлом нешта каля пяці год. «ЛіМ».

2. Адбудаваць. Адгакаць дом.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

брыке́т, ‑а і ‑у, М ‑кеце, м.

1. ‑а. Плітка, цаглінка з якога‑н. спрасаванага матэрыялу. Тарфяныя брыкеты з’яўляюцца высакаякасным апалам. «Беларусь». А Заслонаў ужо вучыў, як рабіць вугальныя брыкеты, як пры дапамозе пяску і вады выводзіць са строю паравозы і аўтамашыны. Шчарбатаў.

2. ‑у, зб. Разм. Прасаваны торф або вугаль у выглядзе цаглінак. Надбудова тая — элеватар для фрэзернага торфу, з якога мы робім брыкет. Галавач.

[Фр. briquette.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)