врата́ мн., книжн., уст. варо́ты, -ро́т ед. нет, бра́ма, -мы ж.; церк. дзве́ры, род. дзвярэ́й ед. нет;

ца́рские врата́ церк. ца́рскія дзве́ры.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Варо́ты ’вароты’, ворота ’дзверы ў хляве’ (Шушк.). Ст.-рус. ворота, рус. воро́та, укр. воро́та, польск. wrota, чэш. vrata, ст.-слав. врата, балг. врата́, серб. вра́та ’дзверы’ і г. д. Прасл. *vorta ’вароты, дзверы’ (мн. л. да назоўніка н. р. *vorto ’тс’, які не захаваўся) — утварэнне суфіксам ‑t‑ да прасл. кораня *ver‑: *vor‑ ’адкрываць, закрываць і да т. п.’ Падобныя ўтварэнні ёсць і ў іншых і.-е. мовах: літ. var̃tai мн. л., лат. vàrti мн. л. ’вароты, дзверы’, прус. warto, ст.-англ. weorð, worð ’агароджа каля будынка’, тахар. B wärto, warto ’сад’, ст.-інд. vr̥tís ’агароджа’ (Фасмер, 1, 354–355; Траўтман, 353; Махэк₂, 699; Шанскі, 1, В, 168; Брукнер, 632–633 і інш.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

бра́ма ж. воро́та мн., книжн., уст. врата́ мн.;

○ трыумфа́льная б. — триумфа́льные воро́та

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ца́рскі в разн. знач. ца́рский;

ц. ўказ — ца́рский ука́з;

ц. рэжы́м — ца́рский режи́м;

~кая раско́ша — ца́рская ро́скошь;

○ ~кая гарэ́лка — хим. ца́рская во́дка;

~кія дзве́ры — церк. ца́рские врата́;

◊ ц. абе́д — ца́рский обе́д;

~кі стол — ца́рский стол

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дзве́ры ед. нет дверь ж.;

○ глухі́я дз. — глуха́я дверь;

ца́рскія дз. — церк. ца́рские врата́;

◊ палі́тыка адчы́неных дзвярэ́й — поли́тика откры́тых двере́й;

лама́цца (бі́цца) у адчы́неныя дз. — ломи́ться в откры́тую дверь;

дзень адчы́неных дзвярэ́й — день откры́тых двере́й;

пры зачы́неных дзвяра́х — при закры́тых дверя́х;

паказа́ць на дз. — (каму) показа́ть (указа́ть) на дверь (кому);

дз. ў дз. — дверь в дверь;

сту́кацца ў дз. — стуча́ться в дверь;

зачыні́ць дз. — (перад кім) закры́ть дверь (перед кем);

бра́знуць дзвяра́мі — хло́пнуть две́рью;

дз. не стыка́юцца — дверь не закрыва́ется

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)