враг

1. во́раг, -га м.;

кла́ссовый враг кла́савы во́раг;

враг наро́да во́раг наро́да;

2. (дьявол) устар. нячы́сты, -тага м., нячы́сцік, -ка м., чорт, род. чо́рта м.;

враг попу́тал нячы́сты (нячы́сцік, чорт) падбі́ў (падаткну́ў);

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

во́раг м.

1. враг; не́друг;

2. (воюющая противная сторона) враг, неприя́тель; проти́вник;

в. пару́шыў на́шы ме́жы — враг нару́шил на́ши грани́цы;

◊ язы́к мой — в. мой — посл. язы́к мой — враг мой

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

зле́йший превосх. ст. страшэ́нны, лю́ты;

зле́йший враг лю́ты во́раг.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

зло́бствовать несов. зло́снічаць; (злиться) злава́ць, злава́цца; лютава́ць;

враг зло́бствует во́раг люту́е.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

не́друг не́прыяцель, -ля м.; (враг) во́раг, -га м.; (недоброжелатель) зло́снік, -ка м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

закаране́лы

1. закорене́лый;

~лая хваро́ба — закорене́лая боле́знь;

2. (неисправимый) закорене́лый, матёрый;

з. во́раг — закорене́лый (матёрый) враг

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

непрыміры́мы в разн. знач. непримири́мый;

~мыя супярэ́чнасці — непримири́мые противоре́чия;

~мая няна́вісць — непримири́мая не́нависть;

н. во́раг — непримири́мый враг

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

мацёры прям., перен. матёрый, матеро́й;

м. воўк — матёрый волк;

м. плыве́ц — матёрый плове́ц;

м. во́раг — матёрый враг

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

закля́ты в разн. знач. закля́тый;

з. за́мак — закля́тый за́мок;

з. во́раг — закля́тый враг;

з. карцёжнік — закля́тый картёжник

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Во́раг ’непрыяцель, праціўнік’ (БРС, КТС, Нас., Бяльк., Шат., Касп., Яруш., Булг., Шпіл.). Рус. во́рог ’непрыяцель; нячысцік, чорт’, укр. во́рог, ст.-рус. ворогъ, ст.-слав. врагъ, польск. wróg ’непрыяцель’, чэш. vrah ’забойца’, славац. vrah ’тс’, балг. враг, серб.-харв. вра̑г, славен. vrȃg ’чорт, д’ябал’. Прасл. *vorgъ ’вораг’. Роднаснымі з’яўляюцца літ. var̃gas ’бяда, няшчасце, беднасць’, vérgas ’нявольнік’, лат. vā̀rgs ’няшчасны, хворы, убогі’; ’бяда, бедства’, vãrgt ’хварэць, чахнуць, быць няшчасным’, vęr̂gs ’нявольнік’, ст.-прус. wargs ’злы’, магчыма, і лац. urgeō ’напіраю, ганю’, гоц. wrikan ’праследаваць’, ст.-англ. wrecan ’выганяць, помсціць’, ст.-в.-ням. rehhan ’мсціць’ (Вальдэ–Покарны, 1, 319 і наст.; Траўтман, 342; Фасмер, 1, 352; Шанскі, 1, В, 164). Аналагічна Трубачоў (История терм., 176 і наст.), які выводзіць слав. vorgъ з і.-е. *u̯reg‑/u̯erg‑ ’гнаць’, г. зн. першапачаткова слав. слова азначала ’выгнаннік, адрынуты’ і толькі пазней — ’вораг, непрыяцель’. Па фанетычных прычынах памылкова супастаўленне Абаева (Осет. яз., 581) з асец. warz ’любіць’ (Трубачоў, там жа). Мала верагодна супастаўленне са ст.-ісл. wargr ’воўк, злачынец’ (Міклашыч, 395; Мікала, WuS, 2, 218) або разгляд слав. слова як запазычання з герм. (Махэк₂, 698), таму што герм. запазычана з слав. (Мартынаў, Лекс. взаим., 153 і наст.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)