во́труб’е
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне
|
адз. |
| Н. |
во́труб’е |
| Р. |
во́труб’я |
| Д. |
во́труб’ю |
| В. |
во́труб’е |
| Т. |
во́труб’ем |
| М. |
во́труб’і |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
во́труб’е, -я, зб.
Рэшткі расцёртай абалонкі пасля размолу зерня, якія скарыстоўваюцца на корм жывёле.
|| прым. во́труб’евы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
во́труб’е собир., ср., с.-х. о́труби ед. нет
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
во́труб’е, ‑я, н., зб.
Адходы мукамольнай прамысловасці — рэшткі расцёртай абалонкі пасля размолу зерня. І ён пакаяўся, перастаў хадзіць цішком на паклон за кацялок кіславатай баўтухі з вотруб’я і бульбы. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Во́труб’е (БРС, Нас., Касп., Мядзв.), во́траби ’вотруб’е’ (Грыг.), во́трубы ’высеўкі’ (Сцяшк.). Рус., укр. о́труби, ст.-рус. отруби, польск. otręby, otręba (каля 1500 г.), чэш. otruba, славац. otruby, в.-луж. wotruby, н.-луж. wótšuby, каш. otrąbë, серб.-харв. otrubi, славен. otrȏbi. Прасл. *otrǫba, otrǫbi. Да рубіць (гл.), літаральна ’тое, што адсечана ад зерня’ (гл. Праабражэнскі, 1, 670; Фасмер, 3, 173; Махэк₂, 423; Брукнер, 386 і наст.). Міклашыч (228) і Шпэхт (267) мяркуюць, што слова роднаснае цярэць і ўтворана ад адпаведнай асновы з дапамогай суф. ‑ǫbь. Машынскі (Pierw., 318) падтрымлівае гэту этымалогію, спасылаючыся на рус. вы‑торкі ’вотруб’е’. Апошняя версія, прымальная ў семантычных адносінах, мала верагодна з пункту погляду словаўтварэння.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
во́бмешка, -і, ДМ -шцы, ж.
Тое, чым абмешваюць корм жывёле (мука, вотруб’е).
Пасыпаць сечку вобмешкай.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
о́труби ед. нет во́труб’е, -б’я ср., мн. нет.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
во́бмешка, ‑і, ДМ ‑шцы, ж.
Тое, чым абмешваюць корм жывёле (мука, вотруб’е). Пасыпаць сечку вобмешкай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
канцэнтра́т, -у, М -ра́це, мн. -ы, -аў, м.
1. Гатовы сухі прадукт, спецыяльна апрацаваны для хуткага прыгатавання.
К. кашы.
К. квасу.
2. Корм высокай пажыўнасці для жывёлы (мука, вотруб’е, макуха, зерне).
3. Канцэнтраваная руда (спец.).
|| прым. канцэнтра́тны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
◎ Па́трубля ’вотруб’е (ігн., Сл. ПЗБ). У выніку кантамінацыі балтызму nacėi і бел. вотруб’е (гл.). У канцы слова ‑л‑ з ‑и‑ (< прасл. -ьje).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)