нуда́, -ы́, ДМ -дзе́, ж.

1. Непрыемны душэўны стан, выкліканы немагчымасцю здзейсніць свае надзеі, жаданні; сум, туга.

2. Нудны чалавек (разм.).

Эх ты, н. хадзячая!

3. Паныласць, маркота, журба.

Восеньская н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

во́сеньскі

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. во́сеньскі во́сеньская во́сеньскае во́сеньскія
Р. во́сеньскага во́сеньскай
во́сеньскае		 во́сеньскага во́сеньскіх
Д. во́сеньскаму во́сеньскай во́сеньскаму во́сеньскім
В. во́сеньскі (неадуш.)
во́сеньскага (адуш.)		 во́сеньскую во́сеньскае во́сеньскія (неадуш.)
во́сеньскіх (адуш.)
Т. во́сеньскім во́сеньскай
во́сеньскаю		 во́сеньскім во́сеньскімі
М. во́сеньскім во́сеньскай во́сеньскім во́сеньскіх

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

зімо́ва-во́сеньскі

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. зімо́ва-во́сеньскі зімо́ва-во́сеньская зімо́ва-во́сеньскае зімо́ва-во́сеньскія
Р. зімо́ва-во́сеньскага зімо́ва-во́сеньскай
зімо́ва-во́сеньскае		 зімо́ва-во́сеньскага зімо́ва-во́сеньскіх
Д. зімо́ва-во́сеньскаму зімо́ва-во́сеньскай зімо́ва-во́сеньскаму зімо́ва-во́сеньскім
В. зімо́ва-во́сеньскі (неадуш.)
зімо́ва-во́сеньскага (адуш.)		 зімо́ва-во́сеньскую зімо́ва-во́сеньскае зімо́ва-во́сеньскія (неадуш.)
зімо́ва-во́сеньскіх (адуш.)
Т. зімо́ва-во́сеньскім зімо́ва-во́сеньскай
зімо́ва-во́сеньскаю		 зімо́ва-во́сеньскім зімо́ва-во́сеньскімі
М. зімо́ва-во́сеньскім зімо́ва-во́сеньскай зімо́ва-во́сеньскім зімо́ва-во́сеньскіх

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ле́тне-во́сеньскі

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. ле́тне-во́сеньскі ле́тне-во́сеньская ле́тне-во́сеньскае ле́тне-во́сеньскія
Р. ле́тне-во́сеньскага ле́тне-во́сеньскай
ле́тне-во́сеньскае		 ле́тне-во́сеньскага ле́тне-во́сеньскіх
Д. ле́тне-во́сеньскаму ле́тне-во́сеньскай ле́тне-во́сеньскаму ле́тне-во́сеньскім
В. ле́тне-во́сеньскі (неадуш.)
ле́тне-во́сеньскага (адуш.)		 ле́тне-во́сеньскую ле́тне-во́сеньскае ле́тне-во́сеньскія (неадуш.)
ле́тне-во́сеньскіх (адуш.)
Т. ле́тне-во́сеньскім ле́тне-во́сеньскай
ле́тне-во́сеньскаю		 ле́тне-во́сеньскім ле́тне-во́сеньскімі
М. ле́тне-во́сеньскім ле́тне-во́сеньскай ле́тне-во́сеньскім ле́тне-во́сеньскіх

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

во́сеньскі, ‑ая, ‑ае.

Тое, што і асенні. Была густая цёмная восеньская ноч. Скрыган. Бабка Наста гаварыла доўга і многа,.. гутарка лілася безупынным зацяжным восеньскім дожджыкам. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сыры́, -а́я, -о́е.

1. Вільготны, не сухі.

Стаяла восеньская сырая пара.

2. Пра прадукты харчавання: не печаны, не вараны, не смажаны і пад.

Сырая бульба.

Сырое мяса.

Есці моркву ў сырым выглядзе.

3. Недавараны, недапечаны, недасмажаны.

С. пірог.

4. перан. Не да канца апрацаваны, недароблены.

С. раман.

|| наз. сы́расць, -і, ж. (да 1 і 4 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

няўту́льнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць і стан няўтульнага. Гасцей я ў свой пакойчык не запрашаў і за халасцяцкую няўтульнасць саромецца не было перад кім. Сабаленка. Хлопца адразу ахапіла восеньская начная няўтульнасць. Быкаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пры́сак, ‑ску, м.

Гарачы, распалены попел. Восеньская радасць маленства — дым сцелецца над шэрым полем, а ў прыску, зразумела, пячэцца бульба. Брыль. [Чайнікі] хутка весела заляпалі крышкамі, гасячы пад сабою шыпучы прысак і жар. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мігну́цца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; ‑нёмся, ‑няцеся; зак.

1. Хутка пранесціся. Нехта мігнуўся паўз вокны і адчыніў сенцы. Мурашка.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Бліснуць. Хоць бы мігнуўся агеньчык які, такая ж густая гэтая восеньская цемрыня. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ха́лепа, ‑ы, ж.

Разм. Надвор’е са снегам і дажджом; мокры снег. Мінула восеньская халепа, падшэрхла, пабралася ў груды гразь. Місько. Халепа страшная была, секла, ды яшчэ з ветрам. Дубоўка. [Старая:] — Ды і дарогу пазамятала. Такая ж ноччу халепа была, не дай божа... Кандрусевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)