во́рс

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз.
Н. во́рс
Р. во́рсу
Д. во́рсу
В. во́рс
Т. во́рсам
М. во́рсе

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

ворс, -у, м.

Кароткі густы пушок на паверхні некаторых тканін, а таксама некаторых гатункаў скур.

Сукно з ворсам.

|| прым. во́рсавы, -ая, -ае.

Ворсавыя тканіны.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ворс (род. во́рсу) м. ворс

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ворс ворс, род. во́рсу м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ворс, ‑у, м.

Кароткі начос на паверхні некаторых тканін. Накінуўшы.. [кофтачку] на плечы, гаспадыня соладка сцепанулася і з прыемнасцю дакранулася да пушыстага ворсу шчакою. Карпаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ворс, ворса (БРС, КТС, Нас., Касп.) ’адходы воўны пры часанні ў выглядзе асобных кароткіх валокнаў’ (Влад.); ’мяккая воўна’ (Мядзв.). Рус. ворс, укр. ворс. Відавочна, сумеснае ўсходнеславянскае запазычанне са ст.-перс. vars ’волас’; параўн. таксама авест. varǝsa ’волас’, н.-перс. gars ’тс’, роднаснае рус. волос (Фасмер, 1, 355; Шанскі, 1, В, 169; Брукнер, 627). З слав. запазычана літ. varsà ’жмут шэрсці, валасоў’ (Буга, KS, 199; Скарджус, Slav., 233).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

варсава́ць, ‑сую, ‑суеш, ‑суе; незак., што.

Спец. Рабіць варсістым, начэсваць ворс.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

раціні́раваць

‘завіваць ворс на матэрыі’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. раціні́рую раціні́руем
2-я ас. раціні́руеш раціні́руеце
3-я ас. раціні́руе раціні́руюць
Прошлы час
м. раціні́раваў раціні́равалі
ж. раціні́равала
н. раціні́равала
Загадны лад
2-я ас. раціні́руй раціні́руйце
Дзеепрыслоўе
цяп. час раціні́руючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

рацінава́ць, ‑ную, ‑нуеш, ‑нуе; зак. і незак., што.

Спец. Завіць (завіваць) ворс на шарсцяной тканіне.

[Ад фр. ratiner.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

начо́с, -у, м.

1. Доўгі ворс на тканінах і трыкатажных вырабах (спец.).

2. Валасы ў прычосцы, начасаныя на лоб, вушы, скроні, а таксама прычоска ў выглядзе пышна ўзбітых валасоў (разм.).

|| прым. начо́сны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)