ворожи́ть несов. варажы́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прогада́ть сов.
1. разг. прагада́ць, пралічы́цца, прайгра́ць;
2. (гадать, ворожить в течение какого-л. времени) праваражы́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
варажы́ць несов.
1. гада́ть, ворожи́ть;
в. на ка́ртах — гада́ть (ворожи́ть) на ка́ртах;
2. (строить догадки) гада́ть;
3. предрека́ть, предска́зывать;
4. разг. привлека́ть, зачаро́вывать, чарова́ть, завора́живать;
5. перен., разг. колдова́ть;
ску́льптар ~жы́ў над глі́най — ску́льптор колдова́л над гли́ной;
◊ ба́бка на́двае ~жы́ла — погов. ба́бушка на́двое сказа́ла (гада́ла)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
гада́ць несов.
1. (предполагать) гада́ть;
2. обл. гада́ть, ворожи́ть;
◊ г. на кафе́йнай гу́шчы — гада́ть на кофе́йной гу́ще;
ба́бка на́двае гада́ла — погов. ба́бушка на́двое сказа́ла
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Варажы́ць ’гадаць, чараваць’ (БРС, Інстр. II, Гарэц., Яруш.). Рус. ворожить ’гадаць’, укр. ворожити, польск. wróżyć, чэш. vražiti ’тс’, балг. вража́ ’варажу’, серб.-харв. вра̀жати ’лячыць, працаваць урачом’, славен. vražiti ’шкодзіць шляхам варажэння’. Прасл. *vorẑiti. Варажыць лічыцца вытворным ад вораг ’чараўнік, д’ябал’ (Праабражэнскі, 1, 96–97; Фасмер, 1, 353; БЕР, 1, 179–180; Абаеў, Осет. язык, 1, 581). Вайян (RÉS, 35, 1958, 93 і наст.), спасылаючыся на Брукнера (632), дзе wróżyć супастаўляецца з wierzgać, лічыць, што варажыць першапачаткова мела значэнне ’кіданне жэрабя’ (параўн. рус. ворожа, ст.-польск. wróża ’жэрабя’). Гл. таксама Шанскі, 1, В, 165–166; Рудніцкі, 1, 478–479; Скок, 3, 616–617; Коген, Запіскі, 191.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)