вонзи́ть сов., прям., перен. усадзі́ць, уваткну́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

◎ Нанзі́цца ’накалоцца’ (Гарэц., Др.). Ад незафіксаванага ў беларускай мове *нзить, прадстаўленага ў рус. вонзить, якія Фасмер (3, 71) звязвае з занбза, нож.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

паўбіва́ць сов. (о многом)

1. вбить, вколоти́ть;

2. (воткнуть) вонзи́ть;

3. (землю, дорогу и т.п.) утрамбова́ть, уката́ть; (ногами — ещё) утопта́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

уваткну́ць сов. воткну́ть; (что-л. острое — ещё) вонзи́ть; всади́ть;

◊ у. свае́ тры гро́шы — су́нуть свой нос;

у. язы́к — встрять в разгово́р

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

паўтыка́ць сов.

1. (о многом) воткну́ть; вонзи́ть;

2. (о многих) уткну́ть;

~ка́лі гало́вы ў паду́шкі — уткну́ли го́ловы в поду́шки;

3. разг. уты́кать (иголками и т.п.)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Ніза́ць ’нанізваць’ (Гарэц., Яруш.), ’нанізваць, сцябаць’ (Нас.), ’нанізваць, бадаць’ (Сл. ПЗБ), ’нанізваць, наколваць’ (ТС), сюды ж, відаць, і кобр. ныза́ты ’штурхаць’ (Жыв. сл.), укр. низа́ти ’нанізваць’, рус. низа́ть ’нанізваць; бадаць; біць, сцябаць’, польск. nizać ’нанізваць, навязваць’, н.-луж. nizaś ’тс’, славен. nizati ’тс’, серб.-харв. ни́зати ’тс’, макед. ниже ’тс’, балг. ни́жа ’тс’. Прасл. *nizati ’пратыкаць, працінаць’, суадноснае з *nьziti (параўн. рус. вонзить, пронзить і інш., а таксама нож, гл.), што ўзыходзіць да і.-е. *neg̑h‑ ’працінаць, калоць’, параўн. с.-ірл. ness ’рана’ (Фасмер, 3, 73; Шустар-Шэўц, 13, 1005; Бязлай, 2, 224).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

уткну́ць сов.

1. воткну́ть; (что-л. острое — ещё) вонзи́ть; всади́ть;

2. (спрятать во что-л.) уткну́ть;

у. галаву́ ў паду́шку — уткну́ть го́лову в поду́шку;

◊ у. свой нос — су́нуть свой нос

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

всади́ть сов., в разн. знач. усадзі́ць; (вонзить, воткнуть — ещё) уваткну́ць, мног. паўтыка́ць, убі́ць, мног. паўбіва́ць;

всади́ть топо́р в де́рево усадзі́ць (убі́ць) сяке́ру ў дрэ́ва;

всади́ть пу́лю в деся́тку усадзі́ць ку́лю ў дзяся́тку;

всади́ть де́ньги зря усадзі́ць гро́шы дарэ́мна;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Сно́за ‘скабка’ (Мат. Гом.), сно́зы ‘частка кроснаў — вертыкальныя планачкі, якія праходзяць скрозь абедзве паловы набілак’ (Уладз.), ‘рэбры ў кошыку’ (капыл., ЛА, 4), ‘бакавая акантоўка акна’ (Сцяшк. Сл.), сно́зік ‘прыстасаванне ў лежаку (вуллі), зробленае з планак, якія ўтвараюць упор для плечукоў рамак’ (Анох.). Укр. сно́за, сніз ‘рэбры ў кошыку’, ‘тонкія палачкі для падтрымання сотаў’, рус. кур. сно́зы ‘тс’, таксама ‘жэрдачкі для птушкі ў клетцы’, паўн. сна́зы ‘крыжападобна пакладзеныя планкі ў вуллі’, сну́за ‘затычка ў ярме’, польск. snoza ‘драўляная клямка’, snozik ‘драўляная рамка ўнутры вулля’. Варбат (Морфон., 41, 43) узнаўляе прасл. *snoza, *snaza, звязаныя чаргаваннем галосных. Да прасл. *noziti ‘пратыкаць, прабіваць’ (гл. нож), параўн. таксама рус. вонзить. Гл. яшчэ Праабражэнскі, 2, 345; Фасмер, 3, 700; ЕСУМ, 5, 337. Борысь (SEK, 4, 341) рэканструюе прасл. дыял. *sъnoza, дэвербатыў ад *sъ‑noziti, суадноснае з занозы ‘вертыкальныя планкі ў кроснах’. Сюды ж зну́за ‘звязь двух розных рэчаў’ (Ласт.) з іншым вакалізмам.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

убі́ць сов.

1. вбить, вколоти́ть;

2. (воткнуть) вонзи́ть;

3. (землю, дорогу и т.п.) утрамбова́ть, уката́ть; (ногами — ещё) утопта́ть;

4. перен., разг. (втолковать) вдолби́ть;

5. перен. (о времени) уби́ть, потра́тить;

у. два дні — уби́ть (потра́тить) два дня;

◊ у. сабе́ ў галаву́ — вбить себе́ в го́лову;

у. клін — вбить клин;

у. у галаву́ — (каму) вбить в го́лову (кому);

што ўбіў, то ўе́хаў — посл. не подстегнёшь, не пое́дешь

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)