во́ласць
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 3 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
во́ласць |
во́ласці |
| Р. |
во́ласці |
валасце́й |
| Д. |
во́ласці |
валасця́м |
| В. |
во́ласць |
во́ласці |
| Т. |
во́ласцю |
валасця́мі |
| М. |
во́ласці |
валасця́х |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
во́ласць, -і, мн. -і, -ей, ж.
1. У Старажытнай Русі: мясцовасць, падпарадкаваная адной уладзе.
2. Адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка, падраздзяленне ўезда ў сельскай мясцовасці Расіі, у Вялікім Княстве Літоўскім і ў СССР да раяніравання.
|| прым. валасны́, -а́я, -о́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
во́ласць ж., ист. во́лость
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
во́ласць, ‑і, ж.
1. У Старажытнай Русі — мясцовасць, падпарадкаваная адной уладзе.
2. У дарэвалюцыйнай Расіі і часткова ў СССР да 1930 г. — ніжэйшая адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка, якая ўваходзіла ў склад паветаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Воласць (БРС, Нас., Бяльк., Яшк.). Рус. во́лость, укр. во́лость, ст.-рус. волость ’вобласць, тэрыторыя, дзяржава, улада’, ст.-бел. во́лость ’воласць’, ст.-слав. власть, польск. włość, чэш. vlast, славац. vlasť ’айчына’, серб.-харв. вла̑ст, славен. lȃst, род. скл. lastȋ ’уладанне, маёмасць’, балг. власт ’улада’. Прасл. volstь < voldtь (< уладаць) (Махэк₂, 693; Скок, 3, 604). Роднасныя: лат. vàlsts ’дзяржава’, літ. valsčius ’воласць’ (Траўтман, 340 і наст.; Буга, РФВ, 75, 133 і наст.; Фасмер, 1, 344). Некалькі інакш аб словаўтварэнні КЭСРЯ (65) і Шанскі (1, В, 151 і наст.), якія выводзяць ад *volda ’ўлада’ з дапамогай суф. ‑tь: *voldtь > volstь > volostь.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
во́лость ист. во́ласць, -ці ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Валаска́я, волоська́я ’будынак валаснога праўлення’ (КЭС). Да воласць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Валасны́ ’які мае дачыненне да воласці’ (КТС). Да воласць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Валасця́нін, валашча́нін, валасцянка ’сельскі жыхар, які належаў памешчыку; чалавек пэўнай воласці’ (Нас.). Да воласць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)