во́дпуск

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. во́дпуск во́дпускі
Р. во́дпуску во́дпускаў
Д. во́дпуску во́дпускам
В. во́дпуск во́дпускі
Т. во́дпускам во́дпускамі
М. во́дпуску во́дпусках

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

во́дпуск, -у, мн. -і, -аў, м.

1. гл. адпусціць.

2. Часовае вызваленне ад працы для адпачынку, лячэння і пад.

Узяць чарговы в.

Знаходзіцца ў водпуску.

Дэкрэтны в.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

во́дпуск, -ку м., в разн. знач. о́тпуск;

в. сро́дкаўо́тпуск средств;

в. электраэне́ргііо́тпуск электроэне́ргии;

прые́хаць з ~ку — прие́хать из о́тпуска;

дэкрэ́тны в. — декре́тный о́тпуск

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

во́дпуск, ‑у, м.

1. Дзеянне паводле дзеясл. адпускаць — адпусціць (у 1, 4 і 8 знач.).

2. Вызваленне ад працы на пэўны тэрмін для адпачынку, лячэння і пад. Узяць чарговы водпуск. Дэкрэтны водпуск. □ У сяле ўсім было вядома, што Антонаў водпуск канчаецца і цераз тыдзень ён едзе... Васілевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Во́дпуск ’адпачынак, часовае вызваленне ад службы, працы’ (БРС, КТС). Запазычанне з рус. отпуск ’тс’ (Крукоўскі, Уплыў, 148).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

водпуск, адпачынак, адгул, пабыўка

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

адпусці́ць, -пушчу́, -пу́сціш, -пу́сціць; -пу́шчаны; зак.

1. каго-што. Дазволіць каму-н. пайсці, паехаць куды-н.

А. дзяцей дадому.

Абслужыўшы, даць магчымасць пайсці.

А. пакупнікоў.

А. машыну.

2. каго-што. Вызваліць, выпусціць.

А. затрыманых.

А. на волю птушку.

3. што. Аслабіць, зрабіць менш нацягнутым, заціснутым.

А. дзягу.

А. лейцы.

4. перан., каго-што, звычайна безас. Пра хваробу, боль, надвор’е і пад., стаць больш слабым, сціхнуць, аслабець, памякчэць, паменшыцца (разм.).

Пад раніцу хвароба адпусціла.

5. што. Прадаць, выдаць пэўную колькасць чаго-н.

А. тавар.

А. прадукты.

6. што. Выдзеліць для якой-н. мэты.

А. сродкі на будаўніцтва школы.

7. што. Адгадаваць валасы, пазногці і пад.

А. вусы.

А. бараду.

8. што. Сказаць нечакана (разм., жарт.).

А. вострае слоўца.

А. трапны жарт.

9. што. Зрабіць мякчэйшым, зменшыць гарт (металу; спец.).

А. сталь.

10. што. Дараваць (грэх, віну і пад.).

А. грахі.

|| незак. адпуска́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. во́дпуск, -у, м. (да 3—6 і 9 знач.), адпуска́нне, -я, н. (да 1—7 знач.) і адпушчэ́нне, -я, н. (да 10 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

штого́дні, -яя, -ае (разм.).

Тое, што і штогадовы.

Ш. водпуск.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

о́тпуск м.

1. (действие) во́дпуск, -ку м.;

о́тпуск средств во́дпуск сро́дкаў;

о́тпуск това́ров во́дпуск тава́раў;

о́тпуск электроэне́ргии во́дпуск электраэне́ргіі;

2. (по работе) во́дпуск, -ку м., адпачы́нак, -нку;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

налічэ́нне, -я, н.

1. гл. налічыць.

2. Налічаная сума.

Н. за водпуск.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)