ве́чный в разн. знач. ве́чны;

переда́ть в ве́чное по́льзование перада́ць у ве́чнае карыста́нне;

ве́чные спо́ры ве́чныя спрэ́чкі;

◊

ве́чная сла́ва ве́чная сла́ва;

ве́чный поко́й ве́чны спако́й;

ве́чная па́мять ве́чная па́мяць;

ве́чное перо́ ве́чнае пяро́;

спать ве́чным сном спаць ве́чным сном;

на ве́ки ве́чные на ве́кі ве́чныя.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

векаве́чны ве́чный, векове́чный

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

непреходя́щий (постоянный) ста́лы; (вечный) ве́чны.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

адве́чны изве́чный, ве́чный; иско́нный

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ве́чны в разн. знач. ве́чный;

перада́ць у ~нае карыста́нне — переда́ть в ве́чное по́льзование;

~ныя спрэ́чкі — ве́чные спо́ры;

○ ~ная мерзлата́ — ве́чная мерзлота́;

в. аго́нь — ве́чный ого́нь;

в. рухаві́к — ве́чный дви́гатель;

в. шах — шахм. ве́чный шах;

~нае пяро́ — ве́чное перо́;

◊ ~ная гісто́рыя — ве́чная исто́рия;

~ная па́мяць — ве́чная па́мять;

~ная сла́ва — ве́чная сла́ва;

в. спако́й — ве́чный поко́й;

на ве́кі ~ныя — на ве́ки ве́чные; на ве́ки веко́в;

спаць ~ным — сном спать ве́чным сном

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Ве́чнік 1 (арго) ’вязень, асуджаны на пажыццёвае зняволенне’ (БРС). Запазычана з рус. вечник ’тс’ (< вечный).

Вечнік 2 ’вечны мучыцель сялян’ (лід., Карл.). Рэгіянальнае ўтварэнне ад ве́чны (гл.) і суф. ‑ikъ.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

рухаві́к, -ка́ м., в разн. знач. дви́гатель;

○ р. уну́транага згара́ння — дви́гатель вну́треннего сгора́ния;

ве́чны р. — ве́чный дви́гатель

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

шах I м. (титул) шах

шах II -у м., шахм. шах;

○ ве́чны ш. — шахм. ве́чный шах

шах III межд. шара́х

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Век ’жыццё, вечнасць, час і да т. п.’ Ст.-рус. вѣкъ ’тс’, рус. век, укр. вік, польск. wiek, чэш. věk, ст.-слав. вѣкъ, балг. век, серб. ве̑к і г. д. Прасл. *věkъ ’век, жыццё, вечнасць і г. д.’ (з даўняга *voi̯kos, а гэта аблаутная форма да і.-е. *u̯ei̯k‑ ’сіла, выяўляць сілу’, літ. viẽkas ’сіла, жывучасць, жыццё’, veĩkti ’штосьці рабіць, працаваць’, véikus ’хуткі’, vỹkis ’жыццё, жывасць’, vikrùs ’бадзёры’, лац. vincere ’перамагаць’, ст.-ісл. veig ’сіла, моцнасць’, vīg ’барацьба’, гоц. weihan, ст.-в.-ням. wīgan ’змагацца’. Сюды прасл. *věčьnъ ’вечны’ (ст.-рус. вѣчьныи, бел. ве́чны, рус. ве́чный, укр. ві́чний, польск. wieczny, чэш. věčný, ст.-слав. вѣчьнъ, балг. ве́чен, серб. ве̏чан і г. д.). Гл. Фасмер, 1, 286.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

поко́й м.

1. спако́й, -ко́ю м., супако́й, -ко́ю м.; (тишина) цішыня́, -ні́ ж.;

те́ло в состоя́нии поко́я физ. це́ла ў ста́не спако́ю;

наруша́ть поко́й паруша́ць спако́й;

ночно́й поко́й (приро́ды) начны́ спако́й, начна́я цішыня́;

2. (отдых) спачы́н, -ну м., спачы́нак, -нку м.;

удали́ться на поко́й пайсці́ на спачы́нак;

3. (комната) уст. пако́й, -ко́я м.;

приёмный поко́й прыёмны пако́й;

◊

не дава́ть поко́я не дава́ць спако́ю;

оста́вить в поко́е пакі́нуць у спако́і;

не име́ть поко́я не мець спако́ю;

не знать поко́я не ве́даць спако́ю;

ве́чный поко́й ве́чны спако́й.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)