Вераб’і́

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, множны лік, множналікавы

мн.
Н. Вераб’і́
Р. Вераб’ё́ў
Д. Вераб’я́м
В. Вераб’і́
Т. Вераб’я́мі
М. Вераб’я́х

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

верабе́й

назоўнік, агульны, адушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. верабе́й вераб’і́
Р. вераб’я́ вераб’ёў
Д. вераб’ю́ вераб’я́м
В. вераб’я́ вераб’ёў
Т. вераб’ём вераб’я́мі
М. вераб’і́ вераб’я́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

расцыры́кацца, 1 і 2 ас. не ўжыв, -аецца; зак. (разм.).

Пачаць доўга бесперастанку цырыкаць.

Вераб’і расцырыкаліся.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

яршы́цца, -шу́ся, -шы́шся, -шы́цца; -шы́мся, -шыце́ся, -ша́цца; незак. (разм.).

Станавіцца яршыстым (у 2 знач.), задзірлівым, праяўляць гарачнасць.

У густым голлі грушы яршыліся вераб’і.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

цыры́каць, ‑ае; незак.

Абзывацца гукамі, падобнымі на «цырык-цырык» (пра птушак, часцей вераб’ёў). У кустах бэзу цырыкаюць вераб’і. «Работніца і сялянка». На плоце скакалі вераб’і і весела цырыкалі. Жычка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зало́бак, ‑бка, м.

Абл. Франтон. Недзе пад залобкам у гнёздах сонна ціўкалі вераб’і. Асіпенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

узляце́ць, -лячу́, -ляці́ш, -ляці́ць; -ляці́м, -леціце́, -ляця́ць; -ляці́; зак.

Узняўшыся, паляцець.

Самалёт узляцеў.

Вераб’і ўзляцелі на страху.

У. у паветра (таксама перан.: узарвацца, разляцецца ад выбуху).

|| незак. узлята́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. узлёт, -у, М -лёце, м.; прым. узлётны, -ая, -ае.

Узлётная паласа.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пазамярза́ць, 1 і 2 ас. адз. не ўжыв., -а́е; -а́ем, -а́еце, -а́юць; зак.

1. (1 і 2 ас. мн. не ўжыв). Пакрыцца лёдам, замерзнуць — пра ўсё, многае.

Рэкі пазамярзалі.

2. Загінуць ад холаду — пра ўсіх, многіх або моцна замерзнуць — пра ўсіх, многіх.

Вераб’і пазамярзалі на марозе.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шалпата́цца, ‑пачуся, ‑почашся, ‑почацца; незак.

Разм. Шамацець, шавяліцца. Як пачнецца ўрок і аціхне гамана ў класе, вераб’і смялець пачынаюць: варушацца і шалпочуцца, не сціхаючы, у паперы. Лецка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

склява́ць, склюю, склюеш, склюе; склюём, склюяце, склююць; зак., каго-што.

Клюючы, з’есці. Скляваць зерне. □ Вішанькі ў садочку Могуць пераспець, Вераб’і склююць іх... Корбан. / Пра рыбу. Рыба склявала чарвячка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)