введе́ние

1. (действие) увядзе́нне, -ння ср.;

введе́ние всео́бщего обуче́ния увядзе́нне ўсеагу́льнага навуча́ння;

2. (предварительные сведения, вступление, отдел науки) уво́дзіны, род. уво́дзін ед. нет; (вводная глава — ещё) усту́п, -пу м.;

введе́ние в языкозна́ние уво́дзіны ў мовазна́ўства;

введе́ние к моногра́фии уво́дзіны да манагра́фіі;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

увядзе́нне ср.

1. введе́ние;

2. введе́ние; учрежде́ние;

3. введе́ние;

1-3 см. уве́сці 1, 2, 4

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

уво́дзіны ед. нет

1. (вступительная часть) введе́ние ср., вступле́ние ср.;

2. (предварительные сведения) введе́ние ср.;

у. ў мовазна́ўства — введе́ние в языкозна́ние;

3. рел. введе́ние

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

завядзе́нне I ср. (действие) заведе́ние, введе́ние; насажде́ние; см. заве́сці 5

завядзе́нне II ср., разг., см. завядзёнка

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

усту́п I м. (ступень или выемка) усту́п

усту́п II, -пу м. вступле́ние ср.; (вводная глава — ещё) введе́ние ср.

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

інспе́кцыя ж., в разн. знач. инспе́кция;

увядзе́нне ~цыі пале́пшыла рабо́ту ўстано́ў — введе́ние инспе́кции улу́чшило рабо́ту учрежде́ний;

саніта́рная і. — санита́рная инспе́кция;

○ і. пра́цы — инспе́кция труда́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вступле́ние ср.

1. (действие) уступа́нне, -ння ср.; увахо́джанне, -ння ср.; ступа́нне, -ння ср.; пачына́нне, -ння ср.; см. вступа́ть;

2. (введение) усту́п, -пу м.; (предисловие) прадмо́ва, -вы ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

но́вшество ср. навіна́, -ны́ ж.; (новизна) навізна́, -ны́ ж.; (нововведение) новаўвядзе́нне, -ння ср.; (новый порядок) но́вы пара́дак; (новый обычай) но́вы звы́чай; (новое дело) но́вая спра́ва;

введе́ние техни́ческих но́вшеств увядзе́нне тэхні́чных наві́н;

люби́тель вся́ких но́вшеств ама́тар усяля́кай навізны́ (усяля́кіх новаўвядзе́нняў, усяля́кай но́вай спра́вы).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Во́н 1 прысл. ’прэч’ (БРС, КТС, Касп., Бяльк., КЭС). Рус. вон, ст.-слав. вънъ, балг. вън, макед. вон ’звонку’, серб.-харв. ва̏н, слав. vèn, чэш. ven, славац. von, ст.-польск. wen, в.-луж. won, н.-луж. wen. Роднаснымі з’яўляюцца ст.-інд. vánam ’лес’, ст.-інд. месн. скл. адз. л. vánē ’ў лесе’. Параўн. аналагічныя літ. laũkan ’прэч, вон’, laukè ’звонку’, якія паходзяць з laũkas ’поле’ (Гл. Зубаты, Studie, 2, 196–198; Гуйер, Введение, 101; Фасмер, 1, 225). Прасл. vъnъ першапачаткова, напэўна, уяўляла сабой він. скл. назоўніка; яно з’явілася яшчэ ў той час, калі дом і вёску акружаў лес, і абазначала паняцце, процілеглае паняццю ’дома, у хаце’ (Шанскі, 1, В, 158; Махэк₂, 683). Іншыя гіпотэзы менш пераканаўчыя; Траўтман (360) узводзіць вънъ да ст.-прус. wins ’паветра’, winna ’вонкі’, winnen він. скл. адз. л. ’пагода’, аналагічныя лат. ârā ’вон, вонкі’, літ. óras ’паветра, пагода’. Як заўважае Фасмер (там жа), у такім выпадку было б цяжка вытлумачыць рус. дыял. сво́ну ’звонку’. Прэльвіц (40), а таксама Сразнеўскі (1, 391) параўноўваюць з грэч. ἄνευ ’без, акрамя, удалечыні’, ст.-інд. anō ’не’, гоц. inu ’без’, ст.-в.-ням. āno, н.-в.-ням. ohne ’без’.

Во́н 2, вона́ (займ.) ’ён, яна’ (Нас.), вонэ́ ’яны’ (Шатал.). Ад onъ з пратэт. в. Гл. ён.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)