ва́тман, -у, м.
Высокагатунковая тоўстая папера для чарчэння і малявання.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ва́тман
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
| Н. |
ва́тман |
| Р. |
ва́тману |
| Д. |
ва́тману |
| В. |
ва́тман |
| Т. |
ва́тманам |
| М. |
ва́тмане |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ва́тман, ‑у, м.
Разм. Ватманская папера.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ва́тман ’ватман, ватманская папера’ (БРС). Рус. ва́тман, укр. ва́тман. Запазычанне з рус. ва́тман (а гэта на базе спалучэння ва́тманская бума́га < англ. Whatman paper па прозвішчы англійскага фабрыканта; гл. Гараеў, 40; Фасмер, 1, 278–279; падрабязна Шанскі, 1, В, 25–26).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
згарну́цца, згарну́ся, зго́рнешся, зго́рнецца; згарні́ся; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Скруціцца трубкай.
Ватман згарнуўся ў скрутак.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Загнуўшыся з краёў, закрыцца (пра пялёсткі, лісце).
3. Легчы, сагнуўшыся, скруціцца.
З. пад дрэвам і заснуць.
4. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Скараціцца, зменшыцца.
Прадпрыемства згарнулася.
5. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пра вадкасць: загусцець, утварыўшы камячкі.
Кроў згарнулася.
|| незак. зго́ртвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
згарну́цца, згарнуся, згорнешся, згорнецца; зак.
1. Скруціцца трубкай, спіраллю і пад. Дзіміна палажыла графік на стол, і ватман згарнуўся ў скрутак. Карпаў. // Скурчыцца, скруціцца. Грыбавец не пайшоў спаць у машыну, астаўся пры агні, Васіль Чаравака таксама згарнуўся пад дубам, накрыўшыся кажушком. Пестрак.
2. перан. Паменшыцца, зменшыцца, скараціцца (у колькасці, памерах, працягласці і пад.). Вытворчасць згарнулася. // Часова спыніць або скараціць сваю дзейнасць. Прадпрыемства згарнулася.
3. Спец. Згуснуць, згусціцца. Каб кроў, узятая ў донара, не згарнулася, у яе адразу дадаюцца пабочныя рэчывы для стабілізацыі. «Маладосць».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)