вастрыё́
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне
|
адз. |
| Н. |
вастрыё́ |
| Р. |
вастрыя́ |
| Д. |
вастрыю́ |
| В. |
вастрыё́ |
| Т. |
вастрыём |
| М. |
вастрыі́ |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
вастрыё, -я́, н.
1. Тонкі завостраны канец якога-н. прадмета, якой-н. прылады.
В. іголкі.
В. штыка.
В. шаблі.
2. перан., чаго. Самае істотнае ў чым-н., накіраванае супраць чаго-н.
В. сатыры.
В. крытыкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вастрыё, -рыя́ ср.
1. прям., перен. остриё;
в. нажа́ — остриё ножа́;
в. кры́тыкі — остриё кри́тики;
2. тех. жа́ло
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вастрыё, ‑я, н.
1. Тонкі завостраны канец якога‑н. прадмета. Вастрыё іголкі, штыка.
2. Востры рэжучы бок, край якой‑н. прылады; лязо. Вастрыё нажа. □ — Фабрычная? — нібы пацікавіўся я і выцягнуў у старога з-за пояса сякеру, паспрабаваў пальцам вастрыё. Карпюк.
3. перан.; чаго. Самае істотнае ў чым‑н., накіраванае супроць чаго‑н. Вастрыё сатыры. □ Думка пісьменніка сваім ідэйным вастрыём была накіравана супроць царскай палітыкі прыгнечання і дыскрымінацыі беларускага народа. Ларчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вастрыё, лязо; джала (перан.)
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
остриё
1. вастрыё, -рыя́ ср.; (лезвие) вастрыё, -рыя́ ср., лязо́, -за́ ср.;
3. перен. вастрыё, -рыя́ ср.;
остриё кри́тики вастрыё кры́тыкі.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
калю́чка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.
1. Усякае колкае вастрыё, шып, тое, што колецца.
К. ружы.
2. перан. З’едлівая заўвага, вострая насмешка.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
наткну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; -ну́ты; зак. каго-што.
Праткнуўшы, насадзіць на вастрыё, стрыжань.
Н. матыля на шпільку.
|| незак. натыка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дзя́ка, ‑і, ДМ дзяцы, ж.
Разм. Падзяка. — От, дзякуй вам, Філіпавіч, — і гэтую дзяку, як вастрыё, кінула дзяўчына ў мяне. Наўроцкі. Дзякай сыт не будзеш. Прыказка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
джа́ла, -а, мн. -ы, -аў, н.
1. Колючы орган ці частка цела жывёл і раслін для ўпрысквання атрутнага рэчыва.
Д. пчалы.
Змяінае д.
2. Вастрыё колючага ці рэжучага інструмента, прадмета.
Д. касы.
3. перан. Пра што-н. вострае, з’едлівае.
Д. сатыры.
|| памянш. джа́льца, -а, мн. -ы, -аў, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)