вакалі́зм

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз.
Н. вакалі́зм
Р. вакалі́зму
Д. вакалі́зму
В. вакалі́зм
Т. вакалі́змам
М. вакалі́зме

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

вакалі́зм, -му м., лингв. вокали́зм

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вакалі́зм, ‑у, м.

Спец. Сістэма або сукупнасць галосных гукаў мовы.

[Ад лац. vocalis — галосны гук.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Вакалі́зм (БРС). З рус. вокализм (Крукоўскі, Уплыў, 86).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

вокали́зм лингв. вакалі́зм, -му м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пераднаціскны́, ‑ая, ‑ое.

Які знаходзіцца перад націскным гукам, складам. Пераднаціскны вакалізм. Пераднаціскны склад.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Карэ́мза ’плаксівае дзіця’ (Нар. словатв.). Ці звязана з рымза ’тс’? Калі вакалізм можна вытлумачыць, то марфалогія застаецца незразумелай.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ганя́ць. Рус. гоня́ть, укр. ганя́ти і г. д. Аблаўтная форма да *gъnati, *goniti, якая (ітэратыўнае значэнне) адлюстроўвае вакалізм «a» (< o): *ganjati (< *gonjati).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ві́ко ’вечка рамавага вулля’ (Анох.), як і вэ̑̇чко̂, вэ̑́ко, вʼе̽чко, да ве́ка, ве́чка (гл.). Вакалізм у аснове рэгулярны: прасл. ‑ě‑ > зах.-палес. ‑і‑.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Ко́шкаць ’шукаць яйкі дзікіх птушак’ (ТС, Нар. словатв.), ’капаць, грэбаць’ (Сл. паўн.-зах., Федар. Рук.). Да кешкацца (гл.). Вакалізм, магчыма, пад уплывам кошкай (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)