мі́р

‘адсутнасць варожасці, вайны; пагадненне; спакой, цішыня’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз.
Н. мі́р
Р. мі́ру
Д. мі́ру
В. мі́р
Т. мі́рам
М. мі́ры

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

вайна́

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. вайна́ во́йны
Р. вайны́ во́йнаў
Д. вайне́ во́йнам
В. вайну́ во́йны
Т. вайно́й
вайно́ю		 во́йнамі
М. вайне́ во́йнах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

паслявае́нны, -ая, -ае.

Які адбываецца, існуе пасля вайны.

П. перыяд.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ста́ўка², -і, ДМ ста́ўцы, мн. -і, ста́вак, ж.

1. Месцазнаходжанне вышэйшага военачальніка, стратэгічнага кіраўніцтва ў час вайны.

2. Вышэйшы орган кіраўніцтва ўзброенымі сіламі ў час вайны.

С.

Вярхоўнага галоўнакамандуючага.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

наве́чна, прысл.

Назаўсёды.

Н. ў памяці народнай застануцца героі Вялікай Айчыннай вайны.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прывіле́я, -і, мн. -і, -ле́й, ж.

Выключнае права, ільгота.

Прывілеі ветэранам вайны.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

аніко́лі, прысл. (разм.).

Зусім ніколі, век.

Такой вайны на зямлі а. не будзе.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

падпа́льшчык, -а, мн. -і, -аў, м.

Той, хто наўмысна ўчыніў пажар.

Падпальшчыкаў знайсці не ўдалося.

◊

Падпальшчык вайны (пагард.) — той, хто вядзе прапаганду захопніцкай вайны; агрэсар.

|| ж. падпа́льшчыца, -ы, мн. -ы, -чыц.

|| прым. падпа́льшчыцкі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

давае́нны, -ая, -ае.

Які існаваў ці з’явіўся да вайны.

Д. будынак.

Д. ўзровень развіцця прамысловасці.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ціму́раўцы, -раўцаў, адз. -равец, -раўца, м.

У СССР у перыяд Вялікай Айчыннай вайны і адразу пасля яе: удзельнікі дзіцячага патрыятычнага руху, якія аказвалі дапамогу сем’ям франтавікоў, інвалідам вайны, адзінокім састарэлым людзям [ад імя Цімура, героя аповесці А.

Гайдара].

|| прым. ціму́раўскі, -ая, -ае.

Ц. рух.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)