Бяро́за ж., г. Берёза

бяро́за ж. берёза;

○ карэ́льская б. — коре́льская берёза

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Бяро́за

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз.
Н. Бяро́за
Р. Бяро́зы
Д. Бяро́зе
В. Бяро́зу
Т. Бяро́зай
Бяро́заю
М. Бяро́зе

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

бяро́за

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. бяро́за бяро́зы
Р. бяро́зы бяро́з
Д. бяро́зе бяро́зам
В. бяро́зу бяро́зы
Т. бяро́зай
бяро́заю		 бяро́замі
М. бяро́зе бяро́зах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

бяро́за, ‑ы, ж.

1. Лісцевае дрэва сямейства бярозавых з белай карой. Расчасаўшы пругкім ветрам косы, Спаласнуўшы ногі у расе, Залатагаловыя бярозы Паўстаюць ва ўсёй сваёй красе. Аўрамчык. Пад сонцам грэліся бярозы У белым тонкім палатне. Бядуля. / у знач. зб. Сярод іншых дрэў тут пераважала бяроза. Шашкоў.

2. толькі адз. Драўніна гэтага дрэва; матэрыял. Ці ж можна словамі перадаць, як Даніла падбіраў клён, бярозу, дуб, асіну на цабэркі, вёдры, начоўкі і лыжкі? Бядуля.

•••

Карэльская бяроза — від бярозы з прыгожай узорыстай драўнінай на зрэзе.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бяро́за, -ы, мн. -ы, -ро́з, ж. і бярэ́зіна, -ы, мн. -ы, -зі́н, ж.

Лісцевае дрэва з белай карой, а таксама драўніна гэтага дрэва.

Б. — не пагроза: дзе стаіць, там і шуміць (прыказка).

|| памянш. бяро́зка, -і, ДМ -зцы, мн. -і, -зак, ж.

|| прым. бяро́завы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Бяро́за. Рус. берёза, укр. бере́за, польск. brzoza, чэш. břiza, балг. бре́за, серб.-харв. бре̏за і г. д. Прасл. *berza ’бяроза’. І.‑е. *bherā​xg̑‑. Параўн. літ. béržas, лат. bęr̃zs, ст.-інд. bhūrjáḥ, ст.-ісл. bjǫrk, ст.-в.-ням. birihha ’бяроза’. І.‑е. корань, як думаюць, азначаў ’белы, светлы’: бяроза — *’светлае дрэва’. Сюды ж адносіцца і *berstъ ’бераст’. Праабражэнскі, 1, 24; Бернекер, 52; Фасмер, 1, 154; Брукнер, 45; Слаўскі, 1, 47; Махэк₂, 74 (апошні некалькі іначай). Да выразу бяро́завая каша, гл. Скрыпнік, Мовознавство, 1967, № 2, 83.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

бяроза, бярэзіна

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

разве́сісты, -ая, -ае.

3 шырока раскінутымі навіслымі галінамі.

Развесістая бяроза.

|| наз. разве́сістасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

карэ́льскі каре́льский;

○ ~кая — бяро́за коре́льская берёза

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

чачо́тка

‘карэльская бяроза’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. чачо́тка чачо́ткі
Р. чачо́ткі чачо́так
Д. чачо́тцы чачо́ткам
В. чачо́тку чачо́ткі
Т. чачо́ткай
чачо́ткаю		 чачо́ткамі
М. чачо́тцы чачо́тках

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)