Бу́ды

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, множны лік, множналікавы

мн.
Н. Бу́ды
Р. Бу́д
Бу́даў
Д. Бу́дам
В. Бу́ды
Т. Бу́дамі
М. Бу́дах

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

бу́да

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. бу́да бу́ды
Р. бу́ды бу́д
Д. бу́дзе бу́дам
В. бу́ду бу́ды
Т. бу́дай
бу́даю
бу́дамі
М. бу́дзе бу́дах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

Бу́да

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз.
Н. Бу́да
Р. Бу́ды
Д. Бу́дзе
В. Бу́ду
Т. Бу́дай
Бу́даю
М. Бу́дзе

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

Буда́

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз.
Н. Буда́
Р. Буды́
Д. Будзе́
В. Буду́
Т. Будо́й
Будо́ю
М. Будзе́

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

Жгу́на-Бу́да

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз.
Н. Жгу́на-Бу́да
Р. Жгу́на-Бу́ды
Д. Жгу́на-Бу́дзе
В. Жгу́на-Бу́ду
Т. Жгу́на-Бу́дай
Жгу́на-Бу́даю
М. Жгу́на-Бу́дзе

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

Зуб-Бу́да

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз.
Н. Зуб-Бу́да
Р. Зуб-Бу́ды
Д. Зуб-Бу́дзе
В. Зуб-Бу́ду
Т. Зуб-Бу́дай
Зуб-Бу́даю
М. Зуб-Бу́дзе

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

бу́да, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.

1. Верх, пакрыццё воза, брычкі, карэты і пад. [Сімон] ужо хацеў загадаць, каб закладалі фаэтон і ставілі буду. Самуйлёнак.

2. Крыты дарожны воз. Балаголаўская буда адляскала коламі па лясной дарозе, выехала на палявы прастор і ўжо набліжалася да маіх родных аселіц. Сабаленка.

3. Шалаш, будан. Іншы раз стаўлялі ў лесе свае буды цыганы. С. Александровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ца́цачны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да цацкі, цацак. Цацачны магазін. Цацачны майстар.

2. Які з’яўляецца цацкай, прызначаецца для гульні. Цацачныя салдацікі. Цацачны конь. □ Учора, калі я вяртаўся з завода, дзяўчынка, што перабягала перада мною вуліцу, рассыпала чарніцы — яна некуды несла іх у плеценым цацачным кошыку. Сачанка. // Вельмі маленькі, падобны на цацку. Мы абышлі кругом, агледзелі розныя цацачныя фігуркі грознага Буды, розныя карабкі, хвасты, анучкі, што маюць тут нейкі сэнс. Лось.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

глушы́ць, глушу, глушылі, глушыць; незак., каго-што.

1. Перашкаджаць слухаць, пазбаўляць магчымасці чуць; аглушаць. Народ таўчэцца каля копкі, Па бруку б’юць падковы звонка, Грымяць павозкі, буды, колы, Аж проста глушаць балаголы. Колас.

2. Рабіць нячутным, бясшумным; заглушаць. Кірмашовы гук і голас глушылі музыку. Гарэцкі.

3. Перашкаджаць сваім ростам росту іншых раслін, пазбаўляючы іх святла і прасторы. Пырнік глушыць збажыну. □ Флоксы напалам з травой глушылі ўсё, што было каля іх і пад імі драбнейшага. Чорны. // перан. Перашкаджаць развіццю чаго‑н. Глушыць ініцыятыву.

4. Разм. Моцным ударам па галаве пазбаўляць прытомнасці; аглушаць. Прыкладам свайго маленькага карабіна .. [Шурка] глушыць аднаго з бандытаў, у другога страляе. Мехаў. // Ударамі па лёдзе або падводнымі выбухамі даводзіць (рыбу) да стану здранцвення. Глушыць рыбу.

5. Выключаць (матор, машыну і пад.). Глушыць трактар.

6. Разм. Многа піць чаго‑н. Глушыць гарэлку.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)