брыдо́та
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
брыдо́та |
брыдо́ты |
| Р. |
брыдо́ты |
брыдо́т |
| Д. |
брыдо́це |
брыдо́там |
| В. |
брыдо́ту |
брыдо́ты |
| Т. |
брыдо́тай
брыдо́таю |
брыдо́тамі |
| М. |
брыдо́це |
брыдо́тах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
брыдо́та, -ы, ДМ -до́це, ж.
1. Брыда (у 1 знач.).
Купіў нейкую брыдоту, што ў рукі браць не хочацца.
2. перан. Брыдкі ўчынак, непрыстойнасць; гадасць.
3. мн. -ы, -до́т. Агідная істота (пагард.).
Пайшоў вон, б.!
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
брыдо́та
1. ж. (некрасивая вещь) га́дость, ме́рзость;
2. ж., перен. (некрасивый поступок) га́дость, ме́рзость, скве́рность;
3. м. и ж., презр., см. брыда́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
брыдо́та, ‑ы, ДМ ‑доце, ж.
1. Тое, што выклікае агіду; брыда (у 1 знач.). [Міхал:] — Дык так, Антось, пераязджаем, Апошні час тут дажываем. — Куды? — ў Парэчча, у балота?.. Бадай ты спрахла! от брыдота! Цягніся зноў, а глуш такая! — Антось Парэчча праклінае. Колас.
2. Непрыстойнасць, паскудства; брыдкі ўчынак. [Галя:] — А здараецца, якая п’яная ляпа яшчэ і прыстае да цябе з усякімі брыдотамі. Лынькоў.
3. Брыда (у 2 знач.). — Пайшоў вон, брыдота! — крычала маці. Ваданосаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
агі́днік, -а, мн. -і, -аў, м. (лаянк.).
Нягоднік, паганец, брыдота.
|| ж. агі́дніца, -ы, мн. -ы, -ніц.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
бры́дасць, ‑і, ж.
Абл. Тое, што і брыда, брыдота. — Што ты да мяне маеш, брыдасць ты гэтакая? Вітка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
агі́днік, ‑а, м.
Лаянк. Нягоднік, паганец, брыдота. [Ліндэ:] — Даволі глядзець, як звер, на свайго гаспадара... На свайго карміцеля... Чуеш, агіднік? Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скве́рна собир., презр. брыдо́та, -ты ж., агі́да, -ды ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
фу, выкл.
1. Ужыв. пры выражэнні дакору, прыкрасці, пагарды, агіды, нездаволенасці і пад.
Фу!
Як вам не сорамна!
Фу!
Брыдота якая!
2. Ужыв. для выражэння стомленасці або палёгкі, задавальнення.
Фу!
Якая страшэнная спёка!
Фу, як здарожыўся!
◊
Фу ты (разм.) — ужыв. пры здзіўленні або раздражненні ад чаго-н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
мразь бран. дрэнь, род. дрэ́ні ж., брыда́, -ды́ ж., брыдо́та, -ты ж., по́скудзь, -дзі ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)