бры́дкі

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. бры́дкі бры́дкая бры́дкае бры́дкія
Р. бры́дкага бры́дкай
бры́дкае		 бры́дкага бры́дкіх
Д. бры́дкаму бры́дкай бры́дкаму бры́дкім
В. бры́дкі (неадуш.)
бры́дкага (адуш.)		 бры́дкую бры́дкае бры́дкія (неадуш.)
бры́дкіх (адуш.)
Т. бры́дкім бры́дкай
бры́дкаю		 бры́дкім бры́дкімі
М. бры́дкім бры́дкай бры́дкім бры́дкіх

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

бры́дкі, -ая, -ае.

1. Непрыгожы з выгляду, непрыемны, гадкі.

Б. твар.

Б. настрой.

Б. хлопец.

2. Паганы, ганебны, благі́.

Брыдкія плёткі.

|| наз. бры́дкасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бры́дкі

1. некраси́вый, безобра́зный, уро́дливый;

б. твар — некраси́вое (безобра́зное, уро́дливое) лицо́;

2. (непристойный) гря́зный, са́льный, ме́рзкий;

3. (безнравственный) дурно́й, скве́рный, ме́рзкий;

4. (неприятный) дурно́й, га́дкий, скве́рный; проти́вный;

б. хара́ктар — га́дкий (дурно́й, скве́рный) хара́ктер

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

бры́дкі, ‑ая, ‑ае.

1. Непрыгожы з выгляду, гадкі. [Тапурыя:] — Асілкам..[селянін] не быў, але да работы быў здатным і з твару быў не брыдкі. Самуйлёнак. // Непрыемны, дрэнны. Брыдкі настрой. Брыдкі характар. □ Няўжо яшчэ працягваецца той брыдкі сон! Чарнышэвіч.

2. Паганы, ганебны, благі. Брыдкія паводзіны. □ Алімпе не хапала яшчэ таго, каб родная маці яе стала завадатаркай брыдкіх спраў. Сабаленка. Перад.. [Юркам] было сорамна, і сам сабе Цімка здаваўся брыдкім. Карпаў. // Непрыстойны, брудны, пахабны. Пайшлі па вёсцы пра Зосю брыдкія плёткі. Крапіва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Бры́дкі. Рус. (зах.) бридко́й ’рэзкі вецер’, укр. бридки́й ’дрэнны, агідны, брыдкі’, польск. brzydki, чэш. břidký (ст.) ’рэзкі; агідны’, ст.-слав. бридъкъ, серб.-харв. бри̏дак ’востры, рэзкі’ і г. д. Прасл. *bridbkъ < *bridъ (а гэта ўтварэнне суфіксам ‑d‑ ад *bri‑ ’брыць, рэзаць’, гл. брыць; і.-е. *bher‑ ’рэзаць вострым’); Бернекер, 86; Мейе, Études, 325; Слаўскі, 1, 47; Брукнер, 46; БЕР, 1, 78. Іншая версія (услед за Нідэрманам, IF, 37, 145 і наст.; Гуерам, LF, 44; 226) у Махэка₂, 73: роднаснасць з ням. bitter ’горкі’ (*bhid‑ró‑s); у славян розныя метатэзы (непераканаўча).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

брыдкі, непрыгожы, непрыстойны, агідны; гідкі (абл.); вульгарны, нецэнзурны (кніжн.); брудны (перан.)

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

мярзо́цце

‘брыдкі, агідны чалавек’

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, ніякі род, 1 скланенне

адз.
Н. мярзо́цце
Р. мярзо́цця
Д. мярзо́ццю
В. мярзо́цце
Т. мярзо́ццем
М. мярзо́цці

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

абразі́на, -ы, мн. -ы, -зі́н, ж. (разм., лаянк.).

Агідны, брыдкі твар, а таксама благі чалавек.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

га́дкі, -ая, -ае (разм.).

Вельмі непрыемны, брыдкі; які выклікае агіду.

Г. ўчынак.

Гадкае надвор’е.

Г. чалавек.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

мярзо́цце

‘тое, што выклікае брыдкасць, агіду; брыдкі, агідны чалавек’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне

адз.
Н. мярзо́цце
Р. мярзо́цця
Д. мярзо́ццю
В. мярзо́цце
Т. мярзо́ццем
М. мярзо́цці

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)