брус, -а, мн. брусы́, -о́ў, м.

1. Бервяно, апілаванае або ачасанае з чатырох бакоў.

2. Кавалак чаго-н. чатырохграннай формы.

Б. сала.

3. толькі мн. Гімнастычны снарад у выглядзе дзвюх паралельных перакладзін, замацаваных на стойках.

Практыкаванні на брусах.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Бру́с

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз.
Н. Бру́с
Р. Бруса́
Д. Брусу́
В. Бру́с
Т. Брусо́м
М. Брусе́

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

бру́с

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. бру́с брусы́
Р. бру́са брусо́ў
Д. бру́су бруса́м
В. бру́с брусы́
Т. бру́сам бруса́мі
М. бру́се бруса́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

Бру́с

назоўнік, уласны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. Бру́с Бру́сы
Р. Бру́са Бру́саў
Д. Бру́су Бру́сам
В. Бру́са Бру́саў
Т. Бру́сам Бру́самі
М. Бру́се Бру́сах

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

брус м.

1. (четырёхгранное бревно) брус;

2. (точильный камень) брус, брусо́к, осело́к

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

брус брус, род. бру́са м., мн. брусы́, -со́ў;

паралле́льные брусья спорт. парале́льныя брусы́;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

брус, ‑а; мн. брусы, ‑оў; м.

1. Бервяно, апілаванае або ачасанае з чатырох бакоў. І заўсёды пасля.. работы [пільшчыкаў] вырасталі высокія штабелі шпал, цалёвак, светлых брусоў, бэлек. Паслядовіч.

2. Прадаўгаваты прадмет, кавалак чаго‑н. чатырохграннай формы. Брус мыла. □ У адной руцэ.. [чалавек] трымаў лусту хлеба, у другой брус сала. Чорны.

3. Тое, што і брусок (у 2 знач.).

4. толькі мн. Гімнастычная прылада з дзвюх круглых паралельных перакладзін, замацаваных на стойках. Практыкаванні на брусах.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Брус, брусо́к. Рус. брус, ‑ок, укр. брус і да т. п., польск. brus, чэш. brus, балг. брус, серб.-харв. бру̑с і г. д. Слав. *brusъбрус; тачыльны камень’. Аблаутная форма да *brъs‑ (параўн. ц.-слав. бръснѫти ’скрэбці, брыць’). Далей параўноўваюць літ. braũkti ’выціраць і да т. п.’; ст.-ісл. brúna ’тачыць’ і інш. Бернекер, 91; Праабражэнскі, 1, 42; Брукнер, 42; Фасмер, 1, 220; Слаўскі, 1, 45 (*bhrou‑k̑‑ ’церці, здзіраць’); Махэк₂, 68 (іншая версія). Булыка (Запазыч.) лічыць ст.-бел. брус паланізмам. Няпэўна.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

трохканто́вы, -ая, -ае.

З трыма кантамі.

Т. брус.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ро́нжа

‘папярэчны брус плота’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз.
Н. ро́нжа
Р. ро́нжы
Д. ро́нжы
В. ро́нжу
Т. ро́нжай
ро́нжаю
М. ро́нжы

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)