Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Бру́чка (шмат іншых назв., гл. ДАБМ, № 276), бру́ква. Рус. брю́ква, бру́ква, укр. бру́ква, польск. brukiew, чэш. brukev. Зыходнае, магчыма, *bruky (род. *brukъve). Запазычанне з н.-ням. wrûke (Wrûke, Brucke). Брукнер, 42; Праабражэнскі, 1, 48–49; Фасмер, 1, 224; Махэк₂, 69.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Мындра 1 ’бруква’ (маг., Мікуц.). Няясна.
◎ Мы́ндра 2 ’модніца’ (пруж., Сл. Брэс.); з укр. миндра ’тс’, якое з малд. мындру, рум. miridru ’пышны, прыгожы’ < ст.-слав. мѫдръ ’мудры’ (ЕСУМ, 3, 402).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Бры́чка 1 ’павозка, выязная павозка, экіпаж’ (БРС, Сцяшк. МГ, Інстр. I, Бесар.). Рус. бри́чка ’тс’ (з укр. мовы; Шанскі, 1, Б, 198), укр. бри́чка, бри́ка. З польск. bryczka < ням. Birutsche ’лёгкая павозка’ < італ. biroccio, baroccia ’двухколка’. Праабражэнскі, 1, 46; Бернекер, 93; Фасмер, 1, 215; Слаўскі, 1, 45. Іншыя (менш пераканаўчыя) версіі гл. Фасмер, там жа.
Бры́чка 2 ’бручка’ (ДАБМ, 859), бры́ква, бры́кса, брыку́ха (аб распаўсюджанні гл. ДАБМ, № 276). Усе гэтыя назвы (з ‑ы‑ замест ‑у‑) сустракаюцца галоўным чынам на поўдзень ад Бабруйска. Відавочна, нейкая нерэгулярная фанетычная змена (замест бру́чка, бру́ква, бру́кса і г. д.). Экспрэсіўная? Параўн., напр., блутаць — блытаць у дзеясловах. Таксама і ў рус. гаворках (смал.) бры́кса ’бручка’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)