бро́снець, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -нее; незак.
Пакрывацца бросняй (пра вадкасць).
|| зак. забро́снець, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -нее.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
бро́снець
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
- |
- |
| 2-я ас. |
- |
- |
| 3-я ас. |
бро́снее |
бро́снеюць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
бро́снеў |
бро́снелі |
| ж. |
бро́снела |
| н. |
бро́снела |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
бро́снець несов. (о жидкостях) плесневе́ть; цвести́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
бро́снець, ‑ее; незак.
Пакрывацца, зацягвацца бросняй (пра вадкасць).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
забро́снець гл. броснець.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
бро́сненне, ‑я, н.
Стан паводле знач. дзеясл. броснець.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пле́сневеть несов. цвісці́, зацвіта́ць, пле́снець; (о жидкостях) бро́снець;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Бро́сня ’цвіль на вадзе’ (БРС, Бір. Дзярж., Сцяшк. МГ), броснь (Нас., Чач.), бро́снець ’пакрывацца цвіллю’, таксама брасне́ць (Нас., Гарэц.). Дакладная адпаведнасць ва ўкр. мове (бро́сня ’Sporengehäuse’, і гэта слова Рудніцкі (218) лічыць вытворным ад брость ’пупышка на дрэве; зелень на дрэве’ < слав. brъstь ’пупышка, парастак’; да апошняга гл. Бернекер, 90; Фасмер, 1, 219) і польскай (brośń; гэта слова Брукнер (41) з няпэўнасцю параўноўвае з слав. bronъ ’светлы колер’, broněti ’паспяваць (аб збожжавых)’). Тлумачэнне Рудніцкага пераконвае, і можна толькі ўдакладніць, што бел. броснь — утварэнне ад бро́снець (< *бростнѣти < *brъstь). Развіццё значэння: бро́снець < *бростнѣти (*brъstьněti) ’пускаць парасткі, пупышкі, зелянець’ → ’зелянець’ → ’пакрывацца зеленню’ → ’броснець’. Тады польск. brośń — запазычанне з усх.-слав. (бел. або ўкр.), як і brość (з укр. брость). Параўн. яшчэ Міхневіч, БЛ, 1972, 1, 72.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
цвести́ несов.
1. цвісці́; (о хлебах) красава́ць;
я́блоня цветёт я́блыня цвіце́;
рожь цветёт жы́та красу́е;
2. перен. (процветать) квітне́ць, красава́ць;
жизнь цветёт жыццё квітне́е;
3. перен. (иметь цветущий вид) цвісці́, квітне́ць, красава́ць;
цвести́ здоро́вьем цвісці́ (квітне́ць) здаро́ўем;
4. (плесневеть) цвісці́; (о жидкостях) бро́снець;
пруд цветёт са́жалка цвіце́ (бро́снее).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)