бро́нь

‘у выразе: бронь божа’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 3 скланенне

адз.
Н. бро́нь

Крыніцы: tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

бро́нь

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 3 скланенне

адз.
Н. бро́нь
Р. бро́ні
Д. бро́ні
В. бро́нь
Т. бро́нню
М. бро́ні

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

бро́нь ж. (закрепление) бро́нь;

б. на біле́ты — бро́нь на биле́ты ж.

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

бронь і бро́ня, -і, ж.

Замацаванне асобы ці прадмета за кім-, чым-н., а таксама дакумент на такое замацаванне.

Б. на авіябілет.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бронь ​1 і (радзей) бро́ня, ‑і, ж.

Замацаванне якой‑н. асобы або прадмета за кім‑, чым‑н., якое робіць іх недатыкальнымі для іншых, а таксама дакумент на такое замацаванне. У Паўла і Васі .. была бронь, аднак хлопцы вырашылі ісці на фронт. Брыль. [Ермаліцкі] падаў на подпіс бронь на зарплату. Скрыган. Леў Раманавіч раптам адчуў, што.. хавацца далей за паперкай-бронню непрыстойна і нават злачынна. Асіпенка.

бронь ​2,

У выразе: бронь божа — тое, што і барані божа (гл. бог).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Бронь ’зброя’ (Нас., Яруш.), ст.-бел. бронь (Булыка, Запазыч.). Запазычанне з польск. broń ’тс’ (да прасл. bornь, гл. Слаўскі, 1, 43–44). Таксама з польск. укр. бронь. Параўн. Рудніцкі, 216.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

бро́ня,

гл. бронь ​1.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

барані́ць

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. бараню́ баро́нім
2-я ас. баро́ніш баро́ніце
3-я ас. баро́ніць баро́няць
Прошлы час
м. барані́ў барані́лі
ж. барані́ла
н. барані́ла
Загадны лад
2-я ас. барані́
бронь		 барані́це
Дзеепрыслоўе
цяп. час баро́нячы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

чу́чка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.

Абл. Костачка сагнутага пальца. — Го, мой браток! — і дзед Куцейка Пастукаў чучкаю аб бронь. Колас. [Стахно] ўстаў, акінуў позіркам пакой, падышоў да акна, пастукаў чучкамі па падаконніку. Пальчэўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Браня́. Ст.-рус. брънꙗ, рус. бро́ня́, бронь, укр. бро́ня, ст.-польск. brnia, чэш. brně, ст.-слав. брънꙗ і г. д. Лічыцца славянскім запазычаннем з герм. моў: гоц. brunjō, ст.-в.-н. brunnja ’браня, панцыр’. Міклашыч, 23; Бернекер, 90; Праабражэнскі, 1, 46; Фасмер, 1, 217–218; Махэк₂, 67; Траўтман, 38.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)