бра́к
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
| Н. |
бра́к |
| Р. |
бра́ку |
| Д. |
бра́ку |
| В. |
бра́к |
| Т. |
бра́кам |
| М. |
бра́ку |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
брак, -у, м.
1. Недабраякасныя тавары; прадметы вытворчасці, якія маюць тую ці іншую загану.
2. Адсутнасць, недахоп чаго-н.
Б. паперы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
брак I (род. бра́ку) м. брак, дефе́кт, недоста́ток (в чём-л.)
брак II в знач. безл. сказ., разг. недостаёт, не хвата́ет;
б. цэме́нту — не хвата́ет цеме́нта;
б. папе́ры — недостаёт бума́ги
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
бракII (испорченная продукция, дефект) брак, род. бра́ку м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
бракI (супружество) шлюб, род. шлю́бу м.;
вступа́ть в брак браць шлюб;
вступи́ть в брак узя́ць шлюб, пажані́цца;
состоя́ть в браке быць (знахо́дзіцца) у шлю́бе, быць жана́тым, быць заму́жняй.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
брак, ‑у, м.
1. Недабраякасны тавар; прадметы вытворчасці, якія маюць тую ці іншую загану. [Лявон:] — Як жа так! Хіба можна Вырабляць сягоння брак? Корбан. // Загана, пашкоджанне, дэфект у чым‑н. Брак, нізкая якасць вырабаў, кім бы яны ні дапускаліся, заўсёды звязаны з непапраўнымі матэрыяльнымі і маральнымі выдаткамі. Машэраў. Адна з дэталей папярэдняй пліты была з бракам. Паслядовіч.
2. Разм. Нястача, адсутнасць, недахоп чаго‑н.
[Ням. Brack.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Брак 1 ’нястача’ (Сцяшк. МГ, БРС, Яруш., Сцяшк., Шат.). Укр. брак ’тс’. Запазычанне з польск. brak ’тс’ (а гэта з с.-н.-ням. brak ’тс’); гл. Бернекер, 80; Брукнер, 38; Фасмер, 1, 206; Слаўскі, 1, 41; Рудніцкі, 191; Шалудзька, Нім., 22. Таксама бел. бракава́ць ’не хапаць’, укр. бракува́ти < польск. brakować; Рыхардт, Poln., 36; Кюнэ, Poln., 46. Параўн. яшчэ Булыка, Запазыч., 48.
Брак 2 ’дэфект’, бракава́ць. Рус. брак, бракова́ть, укр. брак, бракува́ти. Праз польск. brak, brakować з с.-н.-ням. brak ’дэфект, недахоп’ (параўн. ням. brechen ламаць’). Бернекер, 80; Фасмер, 1, 206; Рудніцкі, 191; Рыхардт, Poln., 36; Кюнэ, Poln., 46; Брукнер, 38; Слаўскі, 1, 41. Выходзіць, што гэта слова таго ж паходжання, што і брак 1 але развіццё семантыкі ішло рознымі шляхамі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
бракаро́б, -а, мн. -ы, -аў, м.
Той, хто дапускае брак у рабоце, нядобрасумленны работнік.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
бра́кнуць, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -не; брак, -кла; незак.
Павялічвацца ў аб’ёме ад вільгаці, набухаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
бра́кнуць
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
- |
- |
| 2-я ас. |
- |
- |
| 3-я ас. |
бра́кне |
бра́кнуць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
бра́к |
бра́клі |
| ж. |
бра́кла |
| н. |
бра́кла |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)