банды́т

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. банды́т банды́ты
Р. банды́та банды́таў
Д. банды́ту банды́там
В. банды́та банды́таў
Т. банды́там банды́тамі
М. банды́це банды́тах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

банды́т, -а, Мы́це, мн. -ы, -аў, м.

Удзельнік банды; узброены разбойнік.

Мацёры б.

|| ж. банды́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так.

|| прым. банды́цкі, -ая, -ае.

Бандыцкая куля.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

банды́т м. банди́т

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

банды́т, ‑а, М ‑дыце, м.

Удзельнік банды; узброены рабаўнік, разбойнік. Многа буяных драпежных галоў Скацілася з плеч у бандытаў. Крапіва. // Пра таго, хто належыць да контррэвалюцыйнай банды, варожага войска. [Дзюмон:] — Малайцы карэйцы! Так даюць гэтым бандытам па карку, што коцяцца яны на поўдзень без аглядкі. Шамякін.

[Іт. bandito.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Банды́т. Рус. банди́т, укр. банди́т. Паводле Фасмера, 1, 120, запазычанне з ням. Bandit або прама з італ. banditoбандыт’ (спачатку ’выгнаны’ ад дзеяслова bandire выганяць’). Шанскі (1, Б, 32) лічыць’ што запазычанне адбылося праз польск. мову. Гл. яшчэ MESz, 1, 237–238. Рудніцкі (71) і БЕР (1, 31) памылкова лічаць банди́т вытворным ад ба́нда. Форма бандзіт ’тс’ (Бяльк., Шат., Касп.), мабыць, адлюстроўвае рус. уплыў.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

банди́т банды́т, -та м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

грамі́ла, -ы, мн. -ы, -міл, м. (разм.).

1. Высакарослы грузны чалавек.

2. Бандыт, пагромшчык.

Фашысцкія грамілы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

га́нгстар, -а, мн. -ы, -аў, м.

Бандыт, грабежнік.

Гангстары Нью-Ёрка.

Гангстары пяра (перан.).

|| прым. га́нгстарскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бандзю́га, -і, мн. -і, -дзю́г і бандзю́к, -а́, мн. -і́, -о́ў, м. (разм., зневаж.).

Тое, што і бандыт.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бандзю́га, ‑і, м.

Разм. зневаж. Бандыт.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)