бале́льшчык
назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
бале́льшчык |
бале́льшчыкі |
| Р. |
бале́льшчыка |
бале́льшчыкаў |
| Д. |
бале́льшчыку |
бале́льшчыкам |
| В. |
бале́льшчыка |
бале́льшчыкаў |
| Т. |
бале́льшчыкам |
бале́льшчыкамі |
| М. |
бале́льшчыку |
бале́льшчыках |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
бале́льшчык, -а, мн. -і, -аў, м. (разм.).
Аматар спорту, а таксама чалавек, які клапоціцца аб чым-н., перажывае за каго-, што-н.
Заўзяты б. футбола.
|| ж. бале́льшчыца, -ы, мн. -ы, -чыц.
|| прым. бале́льшчыцкі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
бале́льшчык м., разг. боле́льщик
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
бале́льшчык, ‑а. м.
Разм. Заўзяты аматар спартыўных спаборніцтваў. Каля вясёлых хлапчукоў сабраліся балельшчыкі, няўрымслівыя, як і самі футбалісты. Няхай. // Той, хто перажывае за што‑н., клапоціцца аб чым‑н., стараецца дапамагчы нейкай справе. — Глядзі, глядзі, — звяртаўся да свайго суседа па крэслу калгасны вартаўнік, вядомы ўсяму сялу грамадскі актывіст і балельшчык мясцовай самадзейнасці дзед Сілівон. Краўчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бале́льшчыца, ‑ы, ж.
Разм. Жан. да балельшчык.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
боле́льщик разг. бале́льшчык, -ка м.; прыхі́льнік, -ка м.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
заця́ты, -ая, -ае.
1. Упарты, настойлівы ў ажыццяўленні чаго-н.
З. чалавек.
Зацятая барацьба.
Зацятая спрэчка.
2. перан. Працяглы, пастаянны, нязменны.
Зацятая варожасць.
З. боль.
3. Скрытны; затоены, насцярожаны.
Ён чалавек горды і з.
Зацятая маўклівасць.
4. Вельмі адданы чаму-н., заўзяты.
З. балельшчык.
|| наз. заця́тасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
заўзя́ты, ‑ая, ‑ае.
1. Які пастаянна і з захапленнем займаецца чым‑н., аддаецца чаму‑н. Заўзяты паляўнічы. Заўзяты балельшчык. □ [Кузьма] быў такі заўзяты і ўдалы рыбак, што вопытныя старыя рыбаловы ахвотна раіліся з ім і бралі з сабой. Шамякін.
2. Напорысты, упарты. У сяле добра помнілі: быў у .. [Шкробатаў] некалі сын, Радзівон, упарты, заўзяты. Мележ.
3. Які выконваецца, вядзецца старанна, з захапленнем, з запалам; упарты, напружаны. Заўзятая праца. □ Саша вяла нейкую заўзятую гутарку з Жарнавіком і не пачула, што сказаў Малашкін. Пестрак. Мы выйшлі на двор і ўбачылі заўзятую бойку двух шпакоў у паветры. Пальчэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заця́ты, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад зацяць (у 1 знач.).
2. у знач. прым. Упарты, настойлівы, які патрабуе вытрымкі, сілы. Зацятая барацьба. Зацяты бой. Зацятая спрэчка. □ Пачалося зацятае спаборніцтва трох упартых, моцных характараў. Шамякін. // Упарты, працяглы. Зацятая варожасць. Зацяты боль.
3. у знач. прым. Які тоіць, захоўвае ў сабе свае думкі, пачуцці; скрытны. Бабіч, гэты ціхі, лагодны чалавек, які ўмее так добра слухаць, цяпер строгі і зацяты. Колас. Веньяміну хацелася б быць гордым і зацятым. Навуменка. // Напружаны, насцярожаны, затоены. У зацятай маўклівасці замерла вёска. Мала з якой хаты не было чалавека ў партызанах. Асіпенка.
4. у знач. прым. Вельмі адданы, верны чаму‑н.; заўзяты. Зацяты балельшчык. □ Барташэвіч злосна бліскаў на мяне вачыма, быццам я быў яго даўні і зацяты вораг. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
отча́янный
1. (проникнутый отчаянием) ро́спачны, адча́йны;
отча́янный взгляд ро́спачны (адча́йны) по́зірк;
2. (безрассудно смелый) адча́йны; (яростный) шалёны; (опасный) небяспе́чны; (рискованный) рызыко́ўны;
отча́янная голова́ адча́йная галава́;
отча́янное сопротивле́ние адча́йнае (шалёнае) супраціўле́нне;
отча́янное предприя́тие небяспе́чнае (рызыко́ўнае) прадпрые́мства;
отча́янный посту́пок адча́йны ўчы́нак;
3. (сильно увлекающийся чем-л.) заўзя́ты, страшэ́нны;
отча́янный боле́льщик заўзя́ты бале́льшчык;
4. (очень плохой) разг. (ве́льмі) дрэ́нны, ніку́ды не ва́рты;
отча́янное поведе́ние ве́льмі дрэ́нныя (ніку́ды не ва́ртыя) паво́дзіны.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)