багі́ня, -і, мн. -і, -гі́нь, ж.
1. У антычнай міфалогіі і некаторых рэлігіях: бажаство жаночага полу.
Б.
Ісіда.
2. перан. Пра жанчыну незвычайнай прыгажосці і грацыі.
Не жанчына, а б.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
багі́ня ж., в разн. знач. боги́ня
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
багі́ня, ‑і, ж.
У антычнай міфалогіі і некаторых рэлігіях — бажаство жаночага полу. Зусім недалёка ад станцыі з такой літаратурна-гістарычнай назвай знаходзяцца руіны храма фінікійскай багіні Таніт. В. Вольскі. // перан. Пра жанчыну ідэальнай прыгажосці і грацыі. Я шмат багінь спакуслівых І ласкавых страчаў, Але табе, паэзія, Ніколі не здраджаў. Танк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Багі́ня. Рус. боги́ня, укр. боѓиня, польск. bogini, чэш. bohyně, ст.-слав. богын̑и, серб.-харв. бо̀гиња і г. д. Прасл. bogyńi, утварэнне архаічным суфіксам ‑yńi ад bogъ (гл.). Параўн. Слаўскі, 1, 39. Да словаўтварэння гл. Зубаты, AfslPh, 25, 355–365; Мейе, Études, 457–458; Ваян, RÉS, 24, 181–184; Ляскоўскі, JP, 42, 1962, 171–187. Параўн. таксама Крэя, JP, 50, 1970, № 1, 25–33.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
фу́рыя, -і, мн. -і, -рый, ж.
1. Багіня помсты ў старажытнарымскай міфалогіі.
2. перан. Злая, сварлівая жанчына (разм.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
боги́ня рел., уст. багі́ня, -ні ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
цёця, -і, мн. -і, -яў, ж.
1. Зварот, галоўным чынам дзяцей, да дарослай жанчыны.
2. (з вялікай літары). Багіня ўрадлівасці і дабрабыту ў міфалогіі ўсходніх славян.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
немезі́да, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.
Багіня кары, помсты ў старажытнай грэчаскай міфалогіі. // перан. Адплата, кара, помста.
[Грэч. Némesis.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Багаві́ца ’багіня, бажаство’ (Касп.), ’багіня; нейкая хвароба’ (Др.-Падб.), ’багіня (?) або назва нейкай хваробы’ (Гарэц.: «Багавіца цябе ведае!»). Вытворнае ад прыметніка богавы ’божы’. Як назва хваробы, гэта табуістычнае (эўфемічнае) утварэнне: хваробы часта называюць «божымі» (параўн. рус. бо́жья хвароба’, гл. Фасмер, 1, 184; чэш. božec, ням. Gewalt Gottes ’эпілепсія’, параўн. БЕР, 1, 61).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
а́ргус, ‑а, м.
1. У старажытнагрэчаскай міфалогіі — стовокі вартаўнік, якога багіня Гера паставіла вартаваць Іо, дачку аргонскага цара.
2. перан. Кніжн. уст. Пільны ахоўнік, вартавы. // Сімвал пільнасці.
3. Лясная птушка сямейства фазанавых.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)