аху́твацца
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
аху́тваюся |
аху́тваемся |
| 2-я ас. |
аху́тваешся |
аху́тваецеся |
| 3-я ас. |
аху́тваецца |
аху́тваюцца |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
аху́тваўся |
аху́тваліся |
| ж. |
аху́твалася |
| н. |
аху́твалася |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
аху́твайся |
аху́твайцеся |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
аху́тваючыся |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
аху́твацца несов.
1. оку́тываться;
2. перен. оку́тываться; покрыва́ться;
1, 2 см. аху́тацца;
3. страд. оку́тываться; покрыва́ться; см. аху́тваць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
аху́твацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
1. Незак. да ахутацца.
2. Зал. да ахутваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аху́таць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., каго-што.
1. Абгарнуць чым-н., захутаць.
А. ногі коўдрай.
2. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.), перан. Агарнуць, пакрыць чым-н.
Туман ахутаў лес.
|| незак. аху́тваць, -аю, -аеш, -ае.
|| звар. аху́тацца, -аюся, -аешся, -аецца; незак. аху́твацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
оку́тываться
1. аху́твацца, ахіна́цца, укру́чвацца;
2. перен. аху́твацца;
3. страд. аху́твацца, ахіна́цца, укру́чвацца; см. оку́тывать.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
тума́ніцца, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -іцца; незак.
1. Засцілацца, ахутвацца туманам.
Удалечыні туманіцца лес.
2. перан. Пра вочы, погляд, памяць і пад.: пазбаўляцца здольнасці добра бачыць, разумець (разм.).
Галава туманіцца.
|| зак. затума́ніцца, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -іцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
імжы́цца, ‑жыцца; незак.
1. Разм. Тое, што і імжыць. Звоняць бомы, звоняць бомы. Цемень. Дождж імжыцца. Шушкевіч.
2. Засцілацца, ахутвацца імжой. Усё мястэчка з бакоў імжылася сівым туманам з зялёных балот. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
імглі́цца, ‑ліцца; незак.
1. Разм. Тое, што і імгліць. Імгліцца дожджык, Зямля разбухла. Панчанка. І дзень і ноч імгліцца дождж. Машара. З раніцы хмурыцца, хмарыцца, падвечар — імгліцца. Барадулін.
2. Засцілацца, ахутвацца імглой. Далеч снежная імгліцца. Звонак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
подёргиваться
1. (к подёрнуться) заця́гвацца; (покрываться) пакрыва́цца; (застилаться) засціла́цца; (затуманиваться) затума́ньвацца; (окутываться) аху́твацца;
2. (делать непроизвольные, судорожные движения) паце́пвацца, перасмы́квацца; (трястись) трэ́сціся, калаці́цца; (корчиться) крыві́цца, ку́рчыцца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
тума́ніцца, ‑ніцца; незак.
1. Пакрывацца, ахутвацца туманам. На прыдарожнай траве, у вясёлых пялёстках рамонкаў, на пляскатых лісцях трыпутніку, на белых галоўках дзьмухаўцу абапал дарогі густа туманіліся кроплі расы. Мележ. Яшчэ ў лугах туманяцца Нізіны за ракой, Іду ў поле раніцай Сцяжынкай палявой. Русак. // Віднецца няясна, невыразна, як у тумане. Камяніцы і горы туманяцца, Як у дзіўным, у казачным сне. Глебка. Проста па прысадах на захад ледзь туманіліся абрысы дробнага гарадка. Чорны.
2. Завалакацца, зацягвацца, трацячы здольнасць добра бачыць (пра вочы, погляд). І туманяцца вочы слязою. Успамінаў дымкі паплылі. Прануза. [Вочы маці] то туманіліся смуткам, то свяціліся яркай надзеяй, усміхаліся. «Звязда». // Станавіцца не зусім ясным, выразным, мутнець (пра думкі, свядомасць). [Лявон:] У вачах цёмна робіцца .. думкі туманяцца. Купала. У галаве гудзе, і думкі пачынаюць туманіцца.. Лупсякоў. / у безас. ужыв. Салодка туманіцца ў галаве, і самі па сабе заплюшчваюцца вочы. Жук.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)