ахаладжэ́нне
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне
|
адз. |
| Н. |
ахаладжэ́нне |
| Р. |
ахаладжэ́ння |
| Д. |
ахаладжэ́нню |
| В. |
ахаладжэ́нне |
| Т. |
ахаладжэ́ннем |
| М. |
ахаладжэ́нні |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
ахаладжэ́нне ср., прям., перен. охлажде́ние
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ахаладжэ́нне, ‑я, н.
Дзеянне паводле дзеясл. ахаладзіць (у 1 знач.) і стан паводле знач. дзеясл. ахаладзіцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ахаладзі́ць, -ладжу́, -ло́дзіш, -ло́дзіць; -ло́джаны; зак.
1. што. Зрабіць халодным ці халаднейшым.
А. вар.
2. перан., каго-што. Зрабіць больш спакойным, стрыманым, зменшыць сілу якога-н. пачуцця.
А. прамоўцу вострым пытаннем.
|| незак. ахало́джваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. ахаладжэ́нне, -я, н. (да 1 знач.) і ахало́джванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ахаладзі́цца, -ладжу́ся, -ло́дзішся, -ло́дзіцца; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Стаць халодным, халаднаватым, астыць.
Вада ў моры ахаладзілася.
2. Ахаладзіць сябе, сваё цела на паветры.
3. перан. Стаць абыякавым, спакойным, стрыманым у пачуццях.
|| незак. ахало́джвацца, -аюся, -аешся, -аецца і ахаладжа́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
|| наз. ахаладжэ́нне, -я, н. і ахало́джванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пераахаладжэ́нне, ‑я, н.
Занадта моцнае ахаладжэнне. // Спец. Ахаладжэнне вадкасцей ніжэй тэмпературы замярзання (без пераходу іх у цвёрды стан), а пары і газаў — ніжэй тэмпературы кандэнсацыі (без пераходу ў вадкі стан).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прадзьму́ць, -му́, -ме́ш, -ме́; -мём, -мяце́, -му́ць; -мі; -му́ты; зак.
1. што. Тое, што і прадзьмухаць.
2. безас., каго-што. Праняць ветрам, выклікаўшы ахаладжэнне.
Яго прадзьмула (прастудзіўся).
|| незак. прадзіма́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
охлажде́ние ср.
1. (действие) ахаладжэ́нне, -ння ср.; неоконч. ахало́джванне, -ння ср.; (состояние) пахалада́нне, -ння ср.;
2. перен. хало́днасць, -ці ж.; ахаладжэ́нне, -ння ср.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
гіпатэрмі́я, ‑і, ж.
Спец. Паніжэнне тэмпературы цела ў цеплакроўных жывёл або чалавека. // Штучнае ахаладжэнне арганізма або асобных яго частак з лячэбнай мэтай.
[Ад грэч. hypó — пад, знізу і thérmē — цяпло.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
эмульсі́йны, ‑ая, ‑ае.
Спец. Які мае адносіны да эмульсіі. Эмульсійны слой. // Які ўтрымлівае эмульсію. Эмульсійныя фарбы. // Які ажыццяўляецца пры дапамозе эмульсіі. Эмульсійнае ахаладжэнне пракату.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)