атра́д

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. атра́д атра́ды
Р. атра́да атра́даў
Д. атра́ду атра́дам
В. атра́д атра́ды
Т. атра́дам атра́дамі
М. атра́дзе атра́дах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

атра́д, -а, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.

1. Аб’яднанне, падраздзяленне ўзброеных сіл, спецыяльная вайсковая група.

А. маракоў.

2. Група людзей, аб’яднаных для сумеснай дзейнасці.

Санітарны а.

3. У сістэматыцы жывёл: падраздзел класа.

А. грызуноў.

|| прым. атра́дны, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

атра́д м., в разн. знач. отря́д;

партыза́нскі а. — партиза́нский отря́д;

геолагаразве́дачны а. — геологоразве́дочный отря́д;

а. членістано́гіх — зоол. отря́д членистоно́гих

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

атра́д, ‑а, М ‑дзе, м.

1. Часовае ці пастаяннае аб’яднанне ўзброеных сіл. Партызанскі атрад. Дэсантны атрад. Атрад тарпедных катэраў. // Група людзей, арганізаваная для выканання якога‑н. задання. Санітарны атрад. Атрад па барацьбе са шкоднікамі палёў.

2. Частка якога‑н. вялікага калектыву, аб’яднаная адзінай прафесіяй, задачамі, імкненнямі. Настаўнікі — адзін з самых буйных атрадаў савецкай інтэлігенцыі. Камуністычная партыя — перадавы атрад працоўных.

3. У піянерскай арганізацыі — падраздзяленне піянерскай дружыны, якое аб’ядноўвае звычайна піянераў аднаго класа.

4. Спец. Падраздзел класа ў сістэматыцы жывёл. Атрад грызуноў. Атрад матылёў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Атра́д. Рус. отря́д ’тс’. Замацавалася ў час першай сусветнай вайны (Гіст. мовы, 2, 246), з рускай (у слоўніках з канца XVIII ст.), дзе ад дзеяслова отрядити, вядомага яшчэ ў старарускай, утворанага ад кораня *ręd‑ (КЭСРЯ, 319). Параўн. урад.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

отря́д

1. (группа людей) атра́д, -да м.;

партиза́нский отря́д партыза́нскі атра́д;

гео́лого-разве́дывательный отря́д гео́лага-разве́двальны атра́д;

пионе́рский отря́д піяне́рскі атра́д;

2. биол. атра́д, -да м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

цвердакры́лыя, -ых.

Атрад насякомых; жукі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

засло́н

‘вайсковы атрад’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. засло́н засло́ны
Р. засло́ну засло́наў
Д. засло́ну засло́нам
В. засло́н засло́ны
Т. засло́нам засло́намі
М. засло́не засло́нах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

кардо́н

‘мяжа; атрад; месца’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. кардо́н кардо́ны
Р. кардо́на кардо́наў
Д. кардо́ну кардо́нам
В. кардо́н кардо́ны
Т. кардо́нам кардо́намі
М. кардо́не кардо́нах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

погранотря́д (пограни́чный отря́д) пагранатра́д, -да м. (паграні́чны атра́д), паме́жны атра́д.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)