астроно́мия астрано́мія, -міі ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
га́мма-астроно́мия га́ма-астрано́мія, -міі ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
астрано́мія ж. астроно́мия
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
га́ма-астрано́мія ж. га́мма-астроно́мия
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
нейтры́нны нейтри́нный;
○ ~ная астрано́мія — нейтри́нная астроно́мия
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Астрано́мія. Ст.-рус., ст.-слав. астрономиꙗ. Зыходнае слова — грэч. ἀστρονομία (’зорка’ + ’закон’). Непасрэдна з грэчаскай запазычана форма з націскам на перадапошнім складзе (Бярында: астрономи́я); націск на ‑но‑ ўказвае на лацінскую ці польскую крыніцу для сучасных беларускай, рускай, украінскай форм слова (Краўчук, ВЯ, 1968, 4, 123; Булыка, Запазыч., 32). Недакладна Юргелевіч, 128; наўрад, ці праз рускую, як у Крукоўскага, Уплыў, 90. Астрано́м можна лічыць непасрэдным працягам старарускай формы: (XIII ст.) (Шанскі, 1, А, 167), таму думка Фасмера, 1, 94, пра запазычанне ў XVIII ст. недакладная; стараруская з грэчаскай. Паводле Булыкі, ст.-бел. астрономъ праз польскую з нямецкай. Астрало́гія — з грэчаскай (аднак тыя ж заўвагі пра націск, што і пра астраномія), гл. Фасмер, Этюды, 37. Пра словы астрономия, астрология ў старабеларускай гл. Гіст. мовы, 1, 146, 284; Гіст. лекс., 126, 219. Астрало́м ’астраном’ (Касп.) скажэнне, магчыма, у выніку кантамінацыі астраном і астралог.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
сферы́чны сфери́ческий, сфери́чный; (о форме тела — ещё) шарообра́зный, шарови́дный;
~ная лі́нза — сфери́ческая (шарообра́зная, шарови́дная) ли́нза;
с. трохвуго́льнік — сфери́ческий треуго́льник;
○ ~ная астрано́мія — сфери́ческая астроно́мия
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
зо́рны в разн. знач. звёздный;
~ная астрано́мія — звёздная астроно́мия;
~ная ноч — звёздная ночь;
○ з. прабе́г (заплы́ў) — спорт. звёздный пробе́г (заплы́в);
з. год — звёздный год;
з. до́ждж — звёздный дождь;
◊ ~ная часі́на — звёздный час
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)