асму́жаны, -ая, -ае.

1. Туманны, імглісты; пакрыты смугой.

Асмужаныя далі.

2. Абпалены сонцам; абветраны, загарэлы.

А. твар.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

асму́жаны

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. асму́жаны асму́жаная асму́жанае асму́жаныя
Р. асму́жанага асму́жанай
асму́жанае		 асму́жанага асму́жаных
Д. асму́жанаму асму́жанай асму́жанаму асму́жаным
В. асму́жаны (неадуш.)
асму́жанага (адуш.)		 асму́жаную асму́жанае асму́жаныя (неадуш.)
асму́жаных (адуш.)
Т. асму́жаным асму́жанай
асму́жанаю		 асму́жаным асму́жанымі
М. асму́жаным асму́жанай асму́жаным асму́жаных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

асму́жаны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. асму́жаны асму́жаная асму́жанае асму́жаныя
Р. асму́жанага асму́жанай
асму́жанае		 асму́жанага асму́жаных
Д. асму́жанаму асму́жанай асму́жанаму асму́жаным
В. асму́жаны (неадуш.)
асму́жанага (адуш.)		 асму́жаную асму́жанае асму́жаныя (неадуш.)
асму́жаных (адуш.)
Т. асму́жаным асму́жанай
асму́жанаю		 асму́жаным асму́жанымі
М. асму́жаным асму́жанай асму́жаным асму́жаных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

асму́жаны

дзеепрыметнік, залежны стан, прошлы час, закончанае трыванне

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. асму́жаны асму́жаная асму́жанае асму́жаныя
Р. асму́жанага асму́жанай
асму́жанае		 асму́жанага асму́жаных
Д. асму́жанаму асму́жанай асму́жанаму асму́жаным
В. асму́жаны (неадуш.)
асму́жанага (адуш.)		 асму́жаную асму́жанае асму́жаныя (неадуш.)
асму́жаных (адуш.)
Т. асму́жаным асму́жанай
асму́жанаю		 асму́жаным асму́жанымі
М. асму́жаным асму́жанай асму́жаным асму́жаных

Кароткая форма: асму́жана.

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

асму́жаны

1. прич. затя́нутый мгло́ю;

2. прич. опалённый, обве́тренный;

1, 2 см. асму́жыць;

3. прил. тума́нный, мгли́стый;

~нае не́ба — тума́нное (мгли́стое) не́бо;

4. прил. опалённый (солнцем); обве́тренный

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

асму́жаны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад асмужыць.

2. у знач. прым. Туманны, імглісты; пакрыты смугой. Я вельмі люблю.. бялюткія, заснежаныя палі, па-зімоваму асмужанае вячэрняе неба, маўклівыя ў шэрані прысады. Асіпенка. У асмужанай красе Твой бачу, восень, воблік. Панчанка. // Пацямнелы. Месцам каля хлявоў яшчэ прытаіліся кучкі абледзянелага, асмужанага снегу. Крапіва.

3. у знач. прым. Абпалены сонцам; абветраны, загарэлы. На Зосі была зялёная ў чырвоных палосах вязаная кофта, яна пасавала да асмужанага, чарнабровага твару з задуменнымі чорнымі вачыма. Хадкевіч. Пастрыжаны, схуднелы, з асмужаным, пацямнелым тварам, бацька весела расказваў, якую смачную зварылі яны.. бульбу і як здорава елі яе, запіваючы бульбяным жа варам. Мехаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

асму́глы, -ая, -ае.

1. Тое, што і смуглы; загарэлы.

А. твар.

Асмуглыя рукі.

2. Тое, што і асмужаны (у 1 знач.).

А. лес.

Асмуглае неба.

|| наз. асму́гласць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

асму́глы, ‑ая, ‑ае.

1. Тое, што і смуглы. // Абветраны; загарэлы. Сустрэну я мілага, прыгожага свайго, надзену на галаву яму васількова-блакітны вянок, і ўсміхнецца мілы ды пацалуе ў асмуглыя вусны. Каваль. Асмуглыя рукі яе [дзяўчыны] Захінаюць кажушок стары. Глебка.

2. Тое, што і асмужаны (у 2 знач.). Глядзіць [месяц] на дол, на лес асмуглы, Як нейкі дбалы вартаўнік. Колас. І назаўсёды асталася дзесьці і каляіністая сцежка паўз лес, і асмуглае неба, і маці. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

запа́л ​1, ‑а і ‑у, м.

1. ‑а. Прыстасаванне і сродак для запальвання выбуховага рэчыва. [Коля] узяў гранаты, хутка ўставіў запалы і папоўз. Мележ.

2. ‑у. Гарачнасць, парыў. Ці росцім сад мы на пясках пустыні, Ці ў стэп асмужаны вядзём канал — Ніколі ў сэрцах маладых не стыне Свяшчэнны той кастрычніцкі запал. Гілевіч. Баявы настрой, што панаваў у пачатку сходу, хутка апаў, загаварылі пра дробязі, і то без запалу, абы не маўчаць. Хадкевіч.

запа́л ​2, ‑у, м.

Пашкоджанне раслін ад засухі, сухавею.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)