арэ́хавы

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. арэ́хавы арэ́хавая арэ́хавае арэ́хавыя
Р. арэ́хавага арэ́хавай
арэ́хавае		 арэ́хавага арэ́хавых
Д. арэ́хаваму арэ́хавай арэ́хаваму арэ́хавым
В. арэ́хавы (неадуш.)
арэ́хавага (адуш.)		 арэ́хавую арэ́хавае арэ́хавыя (неадуш.)
арэ́хавых (адуш.)
Т. арэ́хавым арэ́хавай
арэ́хаваю		 арэ́хавым арэ́хавымі
М. арэ́хавым арэ́хавай арэ́хавым арэ́хавых

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

арэ́хавы оре́ховый

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

арэ́хавы, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да арэха. Арэхавая шкарлупіна. Арэхавы куст. Арэхавае дрэва. // Прыгатаваны з арэхамі, з арэхаў. Арэхавая мука. Арэхавы торт.

2. Зроблены з драўніны арэха. Арэхавая мэбля. □ Маёр і Жарыкаў трапілі ў невялікую залу: пасярэдзіне стаяў круглы стол, накрыты белай сурвэткай, арэхавы стары буфет займаў ледзь не палову пакоя. Асіпенка.

3. у знач. наз. арэ́хавыя, ‑ых. Сямейства раслін, да якога адносяцца ляшчына, грэцкі арэх, пекан і інш.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

арэ́х, -а і -у, мн. -і, -аў, м.

1. -а. Плод некаторых дрэў, кустоў з ядомым ядром у цвёрдай шкарлупіне.

Кедравыя арэхі.

Какосавы а.

Смачны жабе а., ды зубоў бог не даў (прыказка).

2. -у. Дрэва, куст, якія даюць такія плады, а таксама цвёрдая драўніна, што ідзе на сталярныя вырабы.

Мэбля з арэху.

◊

Пад арэх вырабіць (разм.) — зрабіць што-н. вельмі добра.

Зарабіць на арэхі — пра вымову, пакаранне.

|| памянш. арэ́шак, -шка, мн. -шкі, -шкаў, м. (да 1 знач.).

|| прым. арэ́хавы, -ая, -ае.

А. стол.

А. торт (з арэхамі).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

лещи́новый арэ́хавы.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

оре́ховый арэ́хавы.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

гарэ́хавы, см. арэ́хавы

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пакульга́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

1. Пайсці кульгаючы. [Марцін] павярнуўся і, злёгку абапіраючыся на гнуткі арэхавы кіёк, пакульгаў да кузні. Мележ.

2. Кульгаць некаторы час.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ляскоўнік ’арэшнік’ (Нас., зэльв., Шатал.). У выніку намінацыі выразу лясковы лес з лясковы ’арэхавы’ (Нас.). Да леска 1 < прасл. lěska ’ляшчына’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Лясковы 1 ’лясны’ (Др.-Падб.). Утворана ад лясок ’малы лес, гаёк’, параўн. ст.-польск. lasko ’тс’. Да лясок (гл.).

Лясковы 2 ’арэхавы’ (Нас.; слуц., Сл. ПЗБ). Да прасл. lěska ’ляшчына’. Гл. леска 1 і лясок.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)