арые́та
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
арые́та |
арые́ты |
| Р. |
арые́ты |
арые́т |
| Д. |
арые́це |
арые́там |
| В. |
арые́ту |
арые́ты |
| Т. |
арые́тай
арые́таю |
арые́тамі |
| М. |
арые́це |
арые́тах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
арые́та ж., муз. арие́тта
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
арые́та, ‑ы, ДМ арыеце, ж.
Спец. Невялікая арыя, якая адрозніваецца звычайна прастатой перадачы і песенным характарам мелодыі.
[Іт. arietta.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
арие́тта муз. арые́та, -ты ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Арэ́далы, рэ́далі (Касп.), рэ́даль (міёр., Хр. дыял., 335) ’вялікі воз для сена’. З літ. rẽdelė ’драбіны на возе’ ці лат. redele(s) ’драбіны, скрыня на возе’, redeļi ’драбіны на возе, краты’, параўн. лат. redelnieki ’воз’ (Мюленбах-Эндзелін, 3, 501). Параўн. эст. redel ’драбіны (не толькі на возе), краты’. Лат. і літ. словы Эндзелін і Фрэнкель (712) лічаць запазычанымі з н.-ням. Reddel, якое Фрэнкель лічыць утвораным у выніку метатэзы з н.-ням. ledder ’драбіны’. Паводле Вігета (Sitzimgsber. d. gel. estn. Ges., 1927, 273), эстонскае слова належыць да фіна-угорскай лексікі і мае паралелі ў іншых фіна-угорскіх мовах; гэту думку Эндзелін прывёў у дадатках да свайго слоўніка, што падтрымлівае П. Арыета (вусна на канферэнцыі ў гонар 100‑годдзя Я. Эндзеліна, Рыга, люты, 1973). Параўн. у рускіх гаворках Эстоніі редель ’драбіны; прылада для сушкі сена’, пск. редели яслі’. Гл. Супрун, Балтийские яз., 39–40.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)