артэ́рыя

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. артэ́рыя артэ́рыі
Р. артэ́рыі артэ́рый
Д. артэ́рыі артэ́рыям
В. артэ́рыю артэ́рыі
Т. артэ́рыяй
артэ́рыяю
артэ́рыямі
М. артэ́рыі артэ́рыях

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

вяне́чны, -ая, -ае.

1. гл. вянец.

2. Які мае адносіны да сардэчных сасудаў (спец.).

Вянечнае шво.

Вянечныя артэрыі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

жы́ўчык

‘прыкметнае для вока біццё артэрыі; сперматазоід’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. жы́ўчык жы́ўчыкі
Р. жы́ўчыка жы́ўчыкаў
Д. жы́ўчыку жы́ўчыкам
В. жы́ўчык жы́ўчыкі
Т. жы́ўчыкам жы́ўчыкамі
М. жы́ўчыку жы́ўчыках

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ішэмі́я, -і, ж. (спец.).

Мясцовае абяскроўліванне тканкі ў выніку звужэння прасвету артэрыі, якая яе жывіць.

|| прым. ішэмі́чны, -ая, -ае.

Ішэмічная хвароба сэрца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

анеўры́зма, ‑ы, ж.

Мясцовае расшырэнне артэрыі, выкліканае пашкоджаннем, змяненнем яе сценак.

[Ад грэч. aneurysma — расшырэнне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

жы́ўчык, -а, мн. -і, -аў, м.

1. Жывы, рухавы чалавек (разм.).

2. Прыкметнае для вока біццё артэрыі (пераважна на скроні; разм.).

3. Мужчынская палавая клетка; сперматазоід.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вяне́чны, ‑ая, ‑ае.

Ужываецца ў саставе некаторых анатамічных тэрмінаў. Вянечнае шво. Вянечныя артэрыі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

артэрыя́льны, ‑ая, ‑ае.

Які мае дачыненне да артэрыі (у 1 знач.). Артэрыяльная кроў. Артэрыяльны крывяны ціск.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

артэ́рыя, -і, мн. -і, -рый, ж.

1. Крывяносны сасуд, які нясе кроў ад сэрца ва ўсе часткі цела.

2. перан. Шлях зносін (высок.).

Водныя артэрыі.

|| прым. артэрыя́льны, -ая, -ае (да 1 знач.).

А. ціск.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пульсава́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -су́е; незак.

1. Пра сэрца, артэрыі: мець пульс, біцца.

На скроні ледзь прыметна пульсавала жылка.

2. Праяўляцца з перыядычнымі зменамі ў сіле, напружанні і пад. (спец.).

|| наз. пульсава́нне, -я, н. і пульса́цыя, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)