апазі́цыя
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
апазі́цыя |
апазі́цыі |
| Р. |
апазі́цыі |
апазі́цый |
| Д. |
апазі́цыі |
апазі́цыям |
| В. |
апазі́цыю |
апазі́цыі |
| Т. |
апазі́цыяй апазі́цыяю |
апазі́цыямі |
| М. |
апазі́цыі |
апазі́цыях |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
апазіцыяне́р, ‑а, м.
Удзельнік, прыхільна апазіцыі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
апазіцыяне́р, -а, мн. -ы, -аў, м.
Удзельнік, прыхільнік апазіцыі (у 2 знач.).
|| ж. апазіцыяне́рка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак.
|| прым. апазіцыяне́рскі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
*Лажа́ць, ложа́ць ’прыкладаць, класці’ (ТС). Рэлікт імперфектыва-ітэратыва ložati з суфіксам ‑ati ў апазіцыі з ložiti ’лажыць, класці’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
апазі́цыя, -і, ж.
1. Супрацьдзеянне, супраціўленне (кніжн.).
Быць у апазіцыі каму-, чаму-н. (будучы нязгодным з чыімі-н. поглядамі і дзеяннямі, супрацьдзейнічаць ім).
2. Група людзей унутры якога-н. грамадства, арганізацыі, партыі і пад., якая вядзе палітыку супрацьдзеяння, супраціўлення большасці.
Парламенцкая а.
|| прым. апазіцы́йны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
апазіцы́йны, ‑ая, ‑ае.
1. Які сведчыць аб адмоўных адносінах да каго‑, чаго‑н., аб нязгодзе з чым‑н. Апазіцыйныя настроі.
2. Які мае адносіны да апазіцыі; складае апазіцыю (у 2 знач.). Апазіцыйныя партыі. Апазіцыйны блок.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
платфо́рма, -ы, мн. -ы, -фо́рм, ж.
1. Памост, пляцоўка, у прыватнасці, на чыгуначных станцыях для пасадкі, пагрузкі.
Поезд адыходзіць ад трэцяй платформы.
2. Невялікая чыгуначная станцыя.
3. Таварны вагон з невысокімі бартамі без даху.
4. Палітычная праграма партыі, апазіцыі (кніжн.).
Выбарчая п. партыі.
|| прым. платфо́рменны, -ая, -ае (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
апры́чніна, ‑ы, ж.
1. Сістэма надзвычайных мерапрыемстваў, ажыццёўленых Іванам IV для разгрому баярска-княжацкай апазіцыі і ўмацавання Рускай цэнтралізаванай дзяржавы.
2. Спецыяльнае войска Івана IV, якое высочвала і выкараняла «крамолу».
3. Землі, якія былі адабраны Іванам IV у баяр і знаходзіліся ў яго кіраванні.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
апры́чніна, -ы, ж.
1. гіст. Сістэма надзвычайных мер, ажыццёўленая царом Іванам IV Грозным для разгрому баярска-княжацкай апазіцыі і ўмацавання самадзяржаўя.
2. Частка дзяржаўных тэрыторый, якія знаходзіліся ў кіраванні цара Івана IV і служылі яму апорай у насаджэнні сваёй палітыкі.
3. Спецыяльнае войска цара Івана IV для правядзення яго палітыкі, высочвання і выкаранення «крамолы».
|| прым. апры́чны, -ая, -ае.
Апрычнае войска.
Апрычныя ўладанні.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
апазі́цыя, ‑і, ж.
1. Супрацьпастаўленне сваіх поглядаў, сваёй палітыкі якой‑н. іншай палітыцы, іншым поглядам; супрацьдзеянне, супраціўленне.
2. Група людзей ўнутры якога‑н. грамадства, арганізацыі і пад., якая супрацьпастаўляе свае погляды, сваю палітыку поглядам, палітыцы большасці. Парламенцкая апазіцыя. □ Імкнучыся перашкодзіць перамозе апазіцыі, улады Дамініканскай Рэспублікі рэзка ўзмацнілі рэпрэсіі. «Звязда».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)