аняме́нне
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне
|
адз. |
| Н. |
аняме́нне |
| Р. |
аняме́ння |
| Д. |
аняме́нню |
| В. |
аняме́нне |
| Т. |
аняме́ннем |
| М. |
аняме́нні |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
аняме́нне ср.
1. онеме́ние;
2. оцепене́ние;
3. онеме́ние;
1-3 см. аняме́ць 1, 2, 4
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
аняме́нне, ‑я, н.
Стан паводле знач. дзеясл. анямець.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
оцепене́ние
1. здранцве́нне, -ння ср., аняме́нне, -ння ср.;
2. змярцве́нне, -ння ср.; аняме́нне, -ння ср.;
3. адубе́нне, -ння ср.; см. оцепене́ть;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
онеме́ние
1. аняме́нне, -ння ср.;
2. зняме́нне, -ння ср., здранцве́нне, -ння ср.; см. онеме́ть;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Наркоз (БРС, ТСБМ), нархоз (Сл. ПЗБ). З франц. narkose ці ням. Narkose ад лац. narcosis, грэч. νάρκωσις ’аняменне, здранцвенне’. Сюды ж наркотык, наркатычны з франц. narсоtique ад лац. narcoticus, грэч. ναρκωτικός < ναρκάω ’дранцвець, нямець’ (гл. Фасмер, 3, 44).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
паралізава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; зак. і незак., каго-што.
1. (часцей у форме дзеепрым. зал. пр.). Прывесці (прыводзіць) у стан паралічу, выклікаць (выклікаць) параліч. У яго паралізавана рука. / у безас. ужыв. У выніку кантузіі яму паралізавала ногі. // перан. Прывесці (прыводзіць) у аняменне, нерухомасць. Відаць страх, які адразу паралізаваў дыверсанта, быў ужо пераадолены ім. Гамолка. / у безас. ужыв. Я адчуў, як ад страху агортвае мяне хваля холаду і здранцвення. Мне спачатку паралізавала ногі, потым зайшлося сэрца, запякло ў скронях. Карпюк.
2. перан. Пазбавіць (пазбаўляць) здольнасці, магчымасці дзейнічаць; паслабіць (паслабляць) сілу, дзеянне чаго‑н. — Трэба паралізаваць нямецкія дывізіі яшчэ хаця б на некалькі тыдняў, хаця б да зімы. Шашкоў. Першая наша задача — паралізаваць чыгунку. Новікаў. Я заўсёды адчуваю старонкі позірк, ён перашкаджае, паралізуе мяне. Шынклер.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цішыня, ціша, ціш, спакой, супакой, спакойлівасць, бязгучнасць; ціхата, сціхота, сцішанасць, сцішак (разм.); глухата, глуш, глухмень, глушыня, зняменне, аняменне, знямеласць, немасць, немата, нямота, сон, дрымота, дрэма, маўклівасць, бязмоўе (перан.)
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)