акіда́ць
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
акіда́ю |
акіда́ем |
| 2-я ас. |
акіда́еш |
акіда́еце |
| 3-я ас. |
акіда́е |
акіда́юць |
| Прошлы час |
| м. |
акіда́ў |
акіда́лі |
| ж. |
акіда́ла |
| н. |
акіда́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
акіда́й |
акіда́йце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
акіда́ючы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
акіда́ць несов.
1. оки́дывать;
2. (оставлять без ухода) забра́сывать, покида́ть;
1, 2 см. акі́нуць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
акіда́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае і акі́дваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да акінуць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Акі́даць ’пакідаць у забыцці’ (Нас.), акідацца ’зняважаць, нападаць’ (Нас.) да кідаць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
акі́нуць, -ну, -неш, -не; акінь; -нуты; зак., каго-што.
Кінуць, пакінуць без увагі, догляду.
А. гаспадарку.
◊
Акінуць вокам (вачыма, позіркам) каго-што (разм.) — агледзець.
Як вокам акінуць, не акінуць вокам (разм.) — пра мноства каго-, чаго-н., вялікую прастору і пад.
|| незак. акіда́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і акі́дваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
обозрева́ть несов. акі́дваць (акіда́ць) во́кам, азіра́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Акі́дацца ’апрануцца’ (Жд.) > калька з літ. apsimèsti ’тс’ (< apmèsti ’акідаць’) (Чэкман, Baltistica, VIII (2), 1972, 152).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
забра́сывать несов.
1. закіда́ць, закі́дваць;
2. (оставлять без внимания) закіда́ць, акіда́ць;
3. (завозить) закіда́ць, заво́зіць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)