аду́жаць, -аю, -аеш, -ае; -ай; -аны; зак., каго-што (разм.).

Тое, што і асіліць.

А. ворага.

А. хваробу.

|| незак. аду́жваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адужа́ць сов., см. адужэ́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

адужа́ць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. адужа́ю адужа́ем
2-я ас. адужа́еш адужа́еце
3-я ас. адужа́е адужа́юць
Прошлы час
м. адужа́ў адужа́лі
ж. адужа́ла
н. адужа́ла
Загадны лад
2-я ас. адужа́й адужа́йце
Дзеепрыслоўе
прош. час адужа́ўшы

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

аду́жаць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. аду́жаю аду́жаем
2-я ас. аду́жаеш аду́жаеце
3-я ас. аду́жае аду́жаюць
Прошлы час
м. аду́жаў аду́жалі
ж. аду́жала
н. аду́жала
Загадны лад
2-я ас. аду́жай аду́жайце
Дзеепрыслоўе
прош. час аду́жаўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

аду́жаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; заг. аду́жай зак., каго-што.

1. Падужаць, перамагчы, адолець, узяць верх над кім‑, чым‑н.; справіцца з кім‑, чым‑н. Пачуў [Васіль], як брыдкая млоснасць кволіць рукі, ногі, усяго. Стараўся адужаць яе. Мележ. Што нам мяцеліца, Вецер і сцюжа? Што маладосць нашу Зможа адужаць? А. Александровіч. // Авалодаць якім‑н. рамяством, умельствам. [Дзед:] — Малады яшчэ ты дужа падымаць у кузні молат. Рамяство маё адужаць — гэта іншая размова. Дубоўка.

2. Змагчы, здолець. Конь такі, што гадай, ці адужае прывалачы столькі лесу. Мележ. [Гіляр:] — Я згодзен ісці пехатой да самых Бацяновіч і несці на сябе столькі арэхаў, колькі адужаю, абы ў нас сталася так, як тут. Дубоўка.

адужа́ць, ‑а́ю, ‑а́еш, ‑а́е; заг. адужа́й; зак.

Набрацца сілы; ачуняць пасля хваробы. Мы адлятаць гатовы ў родны край, Туды, дзе адужалі нашы крылы. Барадулін. Каб адужалі дрэўцы, Каб цешыліся сэрцы, Калі там зашуміць здалёк Зялёны хвойнік ці гаёк. Лужанін. Некалькі месяцаў Марыля жыла ў эвакуацыі, пакуль трошкі адужаў сынок. Кулакоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аду́жваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да адужаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аду́жыць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. аду́жу аду́жым
2-я ас. аду́жыш аду́жыце
3-я ас. аду́жыць аду́жаць
Прошлы час
м. аду́жыў аду́жылі
ж. аду́жыла
н. аду́жыла
Загадны лад
2-я ас. аду́ж аду́жце
Дзеепрыслоўе
прош. час аду́жыўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

збару́каць

‘адужаць, адолець каго-небудзь’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. збару́каю збару́каем
2-я ас. збару́каеш збару́каеце
3-я ас. збару́кае збару́каюць
Прошлы час
м. збару́каў збару́калі
ж. збару́кала
н. збару́кала
Загадны лад
2-я ас. збару́кай збару́кайце
Дзеепрыслоўе
прош. час збару́каўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

переси́лить сов.

1. перасі́ліць; адо́лець, аду́жаць, зду́жаць;

2. перасі́ліць; перамагчы́; пераадо́лець; см. переси́ливать.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

адужэ́ць, ‑эю, ‑эеш, ‑эе; зак.

1. Тое, што і адужа́ць.

2. перан. Палепшыць сваё маёмаснае становішча. [Сцяпан і Волька] пачалі будаваць гэту маленькую хатку, спадзеючыся, што, як адужэюць, паставяць новую, прасторную і светлую. Скрыган.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)