адстаўны́
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
адстаўны́ |
адстаўна́я |
адстаўно́е |
адстаўны́я |
| Р. |
адстаўно́га |
адстаўно́й
адстаўно́е |
адстаўно́га |
адстаўны́х |
| Д. |
адстаўно́му |
адстаўно́й |
адстаўно́му |
адстаўны́м |
| В. |
адстаўны́ (неадуш.)
адстаўно́га (адуш.) |
адстаўну́ю |
адстаўно́е |
адстаўны́я (неадуш.)
адстаўны́х (адуш.) |
| Т. |
адстаўны́м |
адстаўно́й
адстаўно́ю |
адстаўны́м |
адстаўны́мі |
| М. |
адстаўны́м |
адстаўно́й |
адстаўны́м |
адстаўны́х |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
адстаўны́, -а́я, -о́е.
1. Які знаходзіцца ў адстаўцы.
А. маёр.
2. разм. Якога адхілілі.
А. кавалер.
◊
Адстаўной казы барабаншчык (разм., іран.) — чалавек, з якім ніхто не лічыцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адстаўны́ отставно́й;
◊ ~но́й казы́ бараба́ншчык — отставно́й козы́ бараба́нщик
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
адстаўны́, ‑ая, ‑ое.
Які знаходзіцца ў адстаўцы. Трапіў [Цімох] на сядзібу НІыпшынскага Яна — Адстаўнога маёра, былога улана. Куляшоў. Такая ўвага да яго, «адстаўнога настаўніка», як ён называў сябе, не магла б нг крануць, калі б дырэктар прыйшоў адзін. Шамякін. // Разм. Якога адхілілі. Дамоў прыехаў. Кажуць, трэці дзень Грыміць тваё вяселле (я ж не веру). Вянок з гароху хочуць мне надзець Сябры, як адстаўному кавалеру. Барадулін.
•••
Адстаўной казы барабаншчык гл. барабаншчык.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адстаўні́к, -а́, мн. -і́, -о́ў, м. (разм.).
Адстаўны ваеннаслужачы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
цю́цька, ‑і, м.
Разм.
1. Сабака. Саломінка то пакручвалася перад сабачым носам, то спрытна ўцякала ад выскаленай пысы, а цюцька бег ды бег, брахаў і брахаў да хрыпаты. Лужанін. // Ласкавы зварот да сабакі. Сабакі хутка ачухаліся. Перасталі яе чапаць. — Цюцькі... Цюцькі... — прагаварыла.. [Фрося] з дакорам. Бядуля.
2. Ужываецца звычайна ў параўнальных выразах са значэннем слова сабака. — З-замерзла я, Толік, як цюцька! — засмяялася Люда. — І ніяк не сагрэцца. Брыль. Мокрыя, як цюцькі, вылезлі мы на бераг. Якімовіч.
3. Ужываецца як лаянкавае слова. — Цяпер тут, брат, гіцаль люцейшы за Мухеля. Адстаўны падпалкоўнік.. Цюцька, якіх свет не бачыў, — дадаў Якаў Гошка. Грахоўскі. «Які ты пан? Ты цюцька руды!» — Так пачыналася пісьмо. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)