адно́сіцца

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, зваротны, 2-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. адно́шуся адно́сімся
2-я ас. адно́сішся адно́сіцеся
3-я ас. адно́сіцца адно́сяцца
Прошлы час
м. адно́сіўся адно́сіліся
ж. адно́сілася
н. адно́сілася
Загадны лад
2-я ас. адно́сься адно́сьцеся
Дзеепрыслоўе
цяп. час адно́сячыся

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

адно́сіцца, -но́шуся, -но́сішся, -но́сіцца; незак.

1. гл. аднесціся.

2. Мець дачыненне да каго-, чаго-н.

Заўвагі адносяцца да поглядаў аўтара.

|| наз. адно́сіны, -сін.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адно́сіцца несов.

1. (да каго, чаго) относи́ться (к кому, чему);

2. страд. относи́ться; переноси́ться; см. адно́сіць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

адно́сіцца, ‑ношуся, ‑носішся, ‑носіцца; заг. адносься; незак.

1. Незак. да аднесціся.

2. Уваходзіць у састаў, разрад чаго‑н.; належаць да ліку якіх‑н. з’яў, прадметаў. Нарач адносіцца да азёр, якія не зарастаюць раслінамі. В. Вольскі. Самае галоўнае, што нас яднала, — гэта тое, што мы адносіліся да ліку пакрыўджаныя. Дамашэвіч.

3. Быць аднесеным да пэўнага часу, быць звязаным з пэўным перыядам. Першыя паэтычныя вопыты Янкі Купалы адносяцца да 1902 года.

4. Знаходзіцца ў пэўнай адпаведнасці, суадносінах з чым‑н. // Даваць пры дзяленні на другі лік пэўную дзель (заўсёды ў параўнанні з другой парай велічынь). Дзевяць адносіцца да трох, як тры да аднаго. Плошчы двух трохвугольнікаў адносяцца, як здабыткі іх асноў да вышыні.

5. Зал. да адносіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адне́сціся, -нясу́ся, -нясе́шся, -нясе́цца; -нясёмся, -несяце́ся, -нясу́цца; -нёсся, -не́слася; -нясі́ся; зак.

Выявіць свае адносіны, паставіцца пэўным чынам да каго-, чаго-н.

Уважліва а. да запатрабаванняў народа.

|| незак. адно́сіцца, -но́шуся, -но́сішся, -но́сіцца.

|| наз. адно́сіны, -сін.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

не́прыяцель

‘чалавек, які варожа адносіцца да каго-, чаго-н.’

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. не́прыяцель не́прыяцелі
Р. не́прыяцеля не́прыяцеляў
Д. не́прыяцелю не́прыяцелям
В. не́прыяцеля не́прыяцеляў
Т. не́прыяцелем не́прыяцелямі
М. не́прыяцелю не́прыяцелях

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

приуро́чиваться страд. прымярко́ўвацца, прызнача́цца, прыстасо́ўвацца; адно́сіцца;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

стэрэа...

Першая састаўная частка складаных слоў са знач.:

1) які адносіцца да стэрэаскапічнага адлюстравання, напр.: стэрэакіно, стэрэарэнтгенаграма;

2) які адносіцца да стэрэафаніі, напр.: стэрэагук, стэрэамагнітафон;

3) які адносіцца да стэрэаметрыі, напр. стэрэаабмер;

4) які адносіцца да стэрэатыпіі, напр. стэрэатыпограф.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

относи́ться​I несов.

1. (проявлять своё отношение) адно́сіцца, ста́віцца; абыхо́дзіцца (з кім, чым);

2. (иметь касательство) ты́чыцца, даты́чыцца, даты́чыць; (принадлежать) нале́жаць; адно́сіцца;

3. мат. адно́сіцца;

4. страд. адно́сіцца; заліча́цца, залі́чвацца; см. относи́ть​I.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вуглякі́слы, -ая, -ае.

Які адносіцца да солей вугальнай кіслаты.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)