масі́ў, -сі́ву, мн.і́вы, -сі́ваў, м.

1. Горнае ўзвышша аднароднай геалагічнай будовы.

Горныя масівы.

2. Вялікая прастора, аднародная па якіх-н. прыметах.

Лясныя масівы.

|| прым. масі́ўны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сло́й

‘маса якога-н. рэчыва; аднародная група людзей’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. сло́й слаі́
сло́і
Р. сло́я слаёў
Д. сло́ю слая́м
В. сло́й слаі́
сло́і
Т. сло́ем слая́мі
М. сло́і слая́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

распла́ў, ‑плаву, н.

Спец. Аднародная вадкая сумесь расплаўленых рэчываў. Магматычны расплаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шклама́са, ‑ы, ж.

Спец. Аднародная вадкая маса, якую атрымліваюць плаўленнем кварцавага пяску; шкляная маса.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аднаро́дны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. аднаро́дны аднаро́дная аднаро́днае аднаро́дныя
Р. аднаро́днага аднаро́днай
аднаро́днае
аднаро́днага аднаро́дных
Д. аднаро́днаму аднаро́днай аднаро́днаму аднаро́дным
В. аднаро́дны (неадуш.)
аднаро́днага (адуш.)
аднаро́дную аднаро́днае аднаро́дныя (неадуш.)
аднаро́дных (адуш.)
Т. аднаро́дным аднаро́днай
аднаро́днаю
аднаро́дным аднаро́днымі
М. аднаро́дным аднаро́днай аднаро́дным аднаро́дных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

азімута́льна-аднаро́дны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. азімута́льна-аднаро́дны азімута́льна-аднаро́дная азімута́льна-аднаро́днае азімута́льна-аднаро́дныя
Р. азімута́льна-аднаро́днага азімута́льна-аднаро́днай
азімута́льна-аднаро́днае
азімута́льна-аднаро́днага азімута́льна-аднаро́дных
Д. азімута́льна-аднаро́днаму азімута́льна-аднаро́днай азімута́льна-аднаро́днаму азімута́льна-аднаро́дным
В. азімута́льна-аднаро́дны (неадуш.)
азімута́льна-аднаро́днага (адуш.)
азімута́льна-аднаро́дную азімута́льна-аднаро́днае азімута́льна-аднаро́дныя (неадуш.)
азімута́льна-аднаро́дных (адуш.)
Т. азімута́льна-аднаро́дным азімута́льна-аднаро́днай
азімута́льна-аднаро́днаю
азімута́льна-аднаро́дным азімута́льна-аднаро́днымі
М. азімута́льна-аднаро́дным азімута́льна-аднаро́днай азімута́льна-аднаро́дным азімута́льна-аднаро́дных

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

слой, -я, мн. слаі́, слаёў, м.

1. Маса якога-н. рэчыва, якая пакрывае паверхню чаго-н., або пласт чаго-н., размешчаны паміж іншымі такімі пластамі.

С. гліны.

С. тлушчу.

2. перан., звычайна мн. Тая або іншая група людзей, насельніцтва, грамадства, аднародная па сацыяльных, культурных і пад. прыметах.

Шырокія слаі інтэлігенцыі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Масі́ў ’горнае ўзвышша аднароднай геалагічнай будовы’, ’вялікая прастора, аднародная паводле якіх-небудзь прыкмет’ (ТСБМ). З польск. або з рус., у якія з франц. massif ’цяжкавагавы’ (SWO, 458; Лёхін, 428).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

аднаро́дны, ‑ая, ‑ае.

Які належыць да таго самага роду, разраду; аднолькавага характару; падобны. Аднародныя з’явы. Аднародныя збудаванні. // Аднолькавы ва ўсіх сваіх частках. Аднародная маса. Аднароднае асяроддзе.

•••

Аднародныя члены сказа гл. член.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

раство́р, ‑у, м.

Аднародная вадкасць, атрыманая растварэннем якога‑н. рэчыва ў вадзе або ў іншай вадкасці. Содавы раствор. □ [Тася Кабрынец] да свірка прыйшла, дзе пратручваюць сяброўкі ільнасемя. Пырскаюць на яго спецыяльным растворам, перамешваюць. Бялевіч. // Аднародная сумесь вяжучага матэрыялу, пяску і вады, якая ўжываецца ў буцаўніцтве. На рыштаваннях новых дамоў у руках муляроў мільгалі кельні са свежым растворам. Якімовіч. // Спец. Раўнамерная сумесь двух або некалькіх рэчываў. Газападобны раствор. Вадкі раствор. Цвёрды раствор.

•••

Фізіялагічны раствор — водны раствор солей, блізкі па сваіх уласцівасцях да плазмы крыві.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)