аддзяле́нне
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
аддзяле́нне |
аддзяле́нні |
| Р. |
аддзяле́ння |
аддзяле́нняў |
| Д. |
аддзяле́нню |
аддзяле́нням |
| В. |
аддзяле́нне |
аддзяле́нні |
| Т. |
аддзяле́ннем |
аддзяле́ннямі |
| М. |
аддзяле́нні |
аддзяле́ннях |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
лор-аддзяле́нне
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
лор-аддзяле́нне |
лор-аддзяле́нні |
| Р. |
лор-аддзяле́ння |
лор-аддзяле́нняў |
| Д. |
лор-аддзяле́нню |
лор-аддзяле́нням |
| В. |
лор-аддзяле́нне |
лор-аддзяле́нні |
| Т. |
лор-аддзяле́ннем |
лор-аддзяле́ннямі |
| М. |
лор-аддзяле́нні |
лор-аддзяле́ннях |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
тваро́г, -рагу́, м.
Прадукт харчавання, які атрымліваецца з кіслага малака пры аддзяленні ад яго сыроваткі пасля адтоплівання.
Заправіць т. смятанай.
|| прым. тваро́жны, -ая, -ае.
Т. сыр.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
светлаву́сы, ‑ая, ‑ае.
Са светлымі вусамі. У аддзяленні Віцем заняўся пажылы светлавусы капітан. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разгалінава́ць, -ну́ю, -ну́еш, -ну́е; -ну́й; -нава́ны; зак., што.
1. Раздзяліць на некалькі частак, ліній, якія ідуць ад аднаго пункта ў розныя бакі.
Р. чыгуначны пуць.
2. Раздзяліць на часткі, аддзелы, аддзяленні і пад.
|| незак. разгаліно́ўваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. разгалінава́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
шпе́невы, ‑ая, ‑ае.
Спец. Які мае адносіны да шпяня (у 1 знач.). У шпеневым аддзяленні чыгуналіцейнага цэха, куды спачатку зайшлі піянеры, было крыху цішэй, чым у кузні. Рунец. // У склад якога ўваходзіць шпень (шпяні). Шпеневы трансфарматар.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тваро́г, ‑рагу, м.
Прадукт харчавання, які атрымліваецца з кіслага малака пры аддзяленні ад яго сыроваткі пасля адтоплівання. Тлусты тварог. □ Маці есці пакідала Ды йшла ў камору па другое, Яшчэ больш смачнае, ядкое, І тарабаніла сюды Для заканчэння ўжо яды Тварог, запраўлены смятанай. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перабе́жка, ‑і, ДМ ‑жцы; ж.
1. Перамяшчэнне з аднаго месца ў другое бягом. Хутка і зладжана, перабежкамі, прабіраліся аддзяленні роты. Алешка.
2. Пераход на бок праціўніка.
3. Спец. Від канькабежнага кроку на паваротах.
4. Спец. Паўторнае спаборніцтва па бегу для ўдакладнення канчатковых вынікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
свабо́дна,
1. Прысл. да свабодны (у 3, 4, 5, 6, 7, 10, 11 і 12 знач.).
2. безас. у знач. вык. Прасторна, не цесна. У вагоне было свабодна, і.. [Рыгор са сваёю спадарожніцай] занялі ў першым ад выхаду аддзяленні два месцы пры акне. Гартны. // перан. Пра пачуццё свабоды, натуральнасці, якую хто‑н. адчувае. І з Лёнем.. [Шуры] так свабодна. Арабей.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аддзяле́нне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле дзеясл. аддзяляць — аддзяліць (у 1–3 знач.) і аддзяляцца — аддзяліцца.
2. Адгароджаная частка памяшкання. [Немцы] спыніліся ў першым аддзяленні склада, пераставілі некалькі скрынак, параіліся аб нечым і накіраваліся ў каморку. Пятніцкі. // Адна з частак, на якія падзелена што‑н., прызначанае для захоўвання розных рэчаў, прадметаў. Партфель мае два аддзяленні.
3. Частка прадпрыемства, установы і пад. Машыннае аддзяленне. Хірургічнае аддзяленне. Завочнае аддзяленне універсітэта. // Асобная самастойная ўстанова, арганізацыя і пад. ў сістэме чаго‑н. Паштовае аддзяленне сувязі. Раённае аддзяленне міліцыі.
4. Ніжэйшае вайсковае падраздзяленне, частка ўзвода. Стралковае аддзяленне.
5. Самастойная частка канцэрта, тэатральнай прадстаўлення і пад. Першае аддзяленне канцэрта.
6. У дарэвалюцыйнай пачатковай школе — падраздзяленне вучняў адпаведна году навучання; клас. І вось, пасля гадавога перапынку, я зноў пайшоў у школу. На гэты раз у апошні клас (тады называлася аддзяленне) народнага вучылішча ў мястэчку Узда. Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)