аддаля́цца

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. аддаля́юся аддаля́емся
2-я ас. аддаля́ешся аддаля́ецеся
3-я ас. аддаля́ецца аддаля́юцца
Прошлы час
м. аддаля́ўся аддаля́ліся
ж. аддаля́лася
н. аддаля́лася
Загадны лад
2-я ас. аддаля́йся аддаля́йцеся
Дзеепрыслоўе
цяп. час аддаля́ючыся

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

аддаля́цца несов.

1. отдаля́ться, удаля́ться;

2. перен. отдаля́ться, отклоня́ться;

1, 2 см. аддалі́цца;

3. страд. отдаля́ться; удаля́ться; отта́лкиваться; см. аддаля́ць 1-3

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

аддаля́цца, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца; незак.

1. Незак. да аддаліцца.

2. Зал. да аддаляць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аддалі́ць, -далю́, -далі́ш, -далі́ць; -далі́м, -даліце́, -даля́ць; -да́лены; зак., каго-што.

1. Зрабіць больш далёкім (у прасторы, часе і пад.).

А. прадмет ад фотаапарата.

А. сустрэчу.

2. Выклікаць адчужанасць, стаць прычынай адчужанасці.

Гэтае здарэнне канчаткова аддаліла іх.

|| незак. аддаля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| звар. аддалі́цца, -лю́ся, -лі́шся, -лі́цца; -лі́мся, -ліце́ся, -ля́цца; незак. аддаля́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца.

|| наз. аддале́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

отдаля́ться возвр., страд. аддаля́цца.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

грукатня́, ‑і, ж.

Разм. Тое, што і грукат. Страляніна, гоман і грукатня пачалі аддаляцца... Чарот.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адда́ліцца

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. адда́люся адда́лімся
2-я ас. адда́лішся адда́ліцеся
3-я ас. адда́ліцца адда́ляцца
Прошлы час
м. адда́ліўся адда́ліліся
ж. адда́лілася
н. адда́лілася
Загадны лад
2-я ас. адда́лься адда́льцеся
Дзеепрыслоўе
прош. час адда́ліўшыся

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

аддалі́цца

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. аддалю́ся аддалі́мся
2-я ас. аддалі́шся аддаліце́ся
3-я ас. аддалі́цца аддаля́цца
Прошлы час
м. аддалі́ўся аддалі́ліся
ж. аддалі́лася
н. аддалі́лася
Загадны лад
2-я ас. аддалі́ся аддалі́цеся
Дзеепрыслоўе
прош. час аддалі́ўшыся

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

адштурхо́ўвацца, ‑аецца; незак.

1. Незак. да адштурхнуцца.

2. Пад уздзеяннем узаемнага штуршка аддаляцца адзін ад другога.

3. Зал. да адштурхоўваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Акуля́цца ’аддаляцца, уцякаць’ (Нас.), акуляць ’цурацца, адцурацца’ (Нас.) да куляць (гл.), параўн. укр. куліти ’кульгаць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)