адбіра́ць гл. адабраць¹.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адбіра́ць

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. адбіра́ю адбіра́ем
2-я ас. адбіра́еш адбіра́еце
3-я ас. адбіра́е адбіра́юць
Прошлы час
м. адбіра́ў адбіра́лі
ж. адбіра́ла
н. адбіра́ла
Загадны лад
2-я ас. адбіра́й адбіра́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час адбіра́ючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

адбіра́ць несов.

1. (брать обратно) отбира́ть;

2. (лишать чего-л.) отнима́ть;

3. (выделять, выбирать) отбира́ть;

4. безл. (парализовать) отнима́ться;

1-4 см. адабра́ць;

◊ а. во́чы — бить в глаза́, ослепля́ть;

а. но́гі (ру́кі) — парализова́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

адбіра́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да адабраць ​1.

•••

Адбіраць вочы — сляпіць, асляпляць. І ўсюды чыста, бель такая, Што проста вочы адбірае. Колас.

Адбіраць капейкі — забіраць апошнія грошы ў таго, у каго іх мала.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адабра́ць¹, адбяру́, адбярэ́ш, адбярэ́; адбяро́м, адбераце́, адбяру́ць; адбяры́; адабра́ны; зак.

1. каго-што. Сілай забраць у каго-н., прымусіць каго-н. аддаць якую-н. рэч

А. грошы.

2. Пазбавіць каго-н. якіх-н. якасцей, пачуццяў, права на што-н.

Страх адабраў усе сілы.

3. што. Адняць час, здароўе і пад. на выкананне чаго-н.

Пераправа адабрала многа часу.

4. што., безас. Страціць здольнасць валодаць чым-н.

Не мог ісці, ногі адабрала.

5. каго-што. Выбраць з аднастайных прадметаў такія, якія вылучаюцца якой-н. якасцю або прыкметай.

А. неабходную літаратуру для бібліятэкі.

|| незак. адбіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. адбіра́нне, -я, н. (да 1 і 3 знач.) і адбо́р, -у, м. (да 5 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

рэквізава́ць, -зу́ю, -зу́еш, -зу́е; -зу́й; -зава́ны; зак. і незак., каго-што (спец.).

Адабраць (адбіраць) у прымусовым парадку на карысць дзяржавы ці на ваенныя патрэбы.

|| наз. рэквізі́цыя, -і, ж.

|| прым. рэквізіцы́йны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

отбира́ть несов.

1. (брать обратно) забіра́ць; (насильно) адбіра́ць;

2. (выбирать) адбіра́ць, выбіра́ць;

3. (собирать путём опроса) офиц. браць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

адабра́ць

‘ад адбіраць’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. адбяру́ адбяро́м
2-я ас. адбярэ́ш адбераце́
3-я ас. адбярэ́ адбяру́ць
Прошлы час
м. адабра́ў адабра́лі
ж. адабра́ла
н. адабра́ла
Загадны лад
2-я ас. адбяры́ адбяры́це
Дзеепрыслоўе
прош. час адабра́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

адбіра́нне, ‑я, н.

Дзеянне паводле дзеясл. адбіраць — адабраць ​1 (у 1, 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адбіра́цца, ‑аецца; незак.

Зал. да адбіраць (гл. адабраць ​1 у 1, 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)