адбіва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.

1. гл. адбіць.

2. што і без дап. Мерна, рытмічна стукаць, удараць.

Салдаты адбіваюць крок.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адбіва́ць

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. адбіва́ю адбіва́ем
2-я ас. адбіва́еш адбіва́еце
3-я ас. адбіва́е адбіва́юць
Прошлы час
м. адбіва́ў адбіва́лі
ж. адбіва́ла
н. адбіва́ла
Загадны лад
2-я ас. адбіва́й адбіва́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час адбіва́ючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

адбіва́ць несов.

1. (ударом отделять) отбива́ть;

2. (встречным ударом отталкивать) отбива́ть, отража́ть;

3. (защищаясь, вынуждать к отступлению) отбива́ть, отража́ть;

4. (отнимать с боем) отбива́ть;

5. (ударяя, отрывать приколоченное) отбива́ть, откола́чивать;

6. (повреждать) отбива́ть;

7. (наносить черту окрашенной верёвкой) отбива́ть;

8. (оставлять след) отпеча́тывать;

9. (выделять путём обмера) отбива́ть;

10. (отделять перегородкой) отгора́живать;

11. (такт) отбива́ть;

12. (воспроизводить) отобража́ть;

13. отбива́ть;

14. (отбрасывать в обратном направлении) отража́ть;

15. разг. (посылать телеграмму) дава́ть, отправля́ть; отбива́ть;

16. побива́ть;

17. (ставить клеймо) клейми́ть;

18. (желание, охоту) отбива́ть;

1-18 см. адбі́ць;

◊ а. крок — отбива́ть шаг

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

адбіва́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да адбіць.

•••

Адбіваць крок — ісці, рытмічна, гучна ставячы нагу.

Адбіваць паклоны — кланяцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адбі́ць, адаб’ю́, адаб’е́ш, адаб’е́, адаб’ём, адаб’яце́, адаб’ю́ць; адбі́; адбі́ты; зак.

1. што. Адламаць, аддзяліць, адкалоць, адшчапіць, адарваць, адкрышыць ударам.

А. ручку кубка.

А. дошку.

2. што. Адкінуць сустрэчным ударам.

А. мяч рукою.

А. атаку.

3. перан., што. Адказваючы на абвінавачанні, прыдзіркі і пад., абвергнуць іх.

А. нападкі крытыканаў.

4. каго-што. Вярнуць сабе сілаю, з боем.

А. горад.

5. каго-што. Прыцягнуць, прывабіць да сябе, аддаліўшы ад другога (разм.).

А. чужога мужа.

А. пакупнікоў.

6. перан., што. Прымусіць баяцца што-н. рабіць; знішчаць, адабраць (памяць, жаданне і пад.; разм.).

А. ахвоту спрачацца.

Гора адбіла памяць.

7. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.), што. Адлюстраваць чый-н. вобраз (пра гладкую, бліскучую паверхню).

Люстра адбіла малады яшчэ твар жанчыны.

8. каго-што. Адлюстраваць, паказаць у вобразах.

А. жыццё ў мастацтве.

9. што. Абазначыць ударамі, звонам і пад.; выстукаць рытмічнымі ўдарамі

А. такт рукой.

Гадзіннік адбіў дванаццаць.

А. тэлеграму (паслаць; разм.).

10. што. Ударам пашкодзіць што-н., зрабіць балючым.

А. печань.

А. далоні.

11. што. Навастрыць, выраўнаваць лязо касы і пад., б’ючы малатком.

А. касу.

12. што. Размякчыць ударамі.

А. мяса.

13. што. Памераўшы, выдзеліць участак чаго-н.; аддзяліць, перагарадзіўшы.

А. участак пашы.

|| незак. адбіва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; наз. адбіва́нне, -я, н. і адбіццё, -я́, н. (да 2 і 3 знач.).

|| наз. адбі́ўка, -і, ДМ -біўцы, ж. (да 9—11 знач.), адбо́й, -ю, м. (да 2 знач.; спец.) і адбо́йка, -і, ДМ -бо́йцы, ж. (да 1 знач.; спец.).

Адбіўка касы́.

Адбой мяча рукой.

Адбойка вугалю ў забоі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адсве́чваць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ае; незак.

Даваць адсвет, адбіваць святло; адліваць колерам чаго-н; адбівацца.

Золатам адсвечвае лісце дрэў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адбіва́нне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. адбіваць — адбіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

откола́чивать несов. адбіва́ць; см. отколоти́ть​ 1.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

отшиба́ть несов., разг., прям., перен. адбіва́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

абкажу́шваць

‘адбіваць ударамі скуру; абыгрываць у карты каго-небудзь’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. абкажу́шваю абкажу́шваем
2-я ас. абкажу́шваеш абкажу́шваеце
3-я ас. абкажу́швае абкажу́шваюць
Прошлы час
м. абкажу́шваў абкажу́швалі
ж. абкажу́швала
н. абкажу́швала
Загадны лад
2-я ас. абкажу́швай абкажу́швайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час абкажу́шваючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)