адагрэ́цца, -э́юся, -э́ешся, -э́ецца; зак.
1. Сагрэцца, зрабіцца цёплым; вярнуць сабе нармальны стан.
А. каля печкі.
А. ў цёплай хаце.
2. перан. Суцешыцца, супакоіцца.
А. душой.
|| незак. адаграва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
|| наз. адаграва́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адагрэ́цца
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
адагрэ́юся |
адагрэ́емся |
| 2-я ас. |
адагрэ́ешся |
адагрэ́ецеся |
| 3-я ас. |
адагрэ́ецца |
адагрэ́юцца |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
адагрэ́ўся |
адагрэ́ліся |
| ж. |
адагрэ́лася |
| н. |
адагрэ́лася |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
адагрэ́йся |
адагрэ́йцеся |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
адагрэ́ўшыся |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
адагрэ́цца сов. отогре́ться;
а. каля́ пе́чкі — отогре́ться у пе́чки
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
адагрэ́цца, ‑грэюся, ‑грэешся, ‑грэецца; зак.
Вярнуць сабе страчанае цяпло, нармальны стан. Папас пазірае на фурманку.., а пасля засоўвае рукі глыбока ў кішэні паліто і там перабірае пальцамі падкладку, камечыць яе, каб хутчэй адагрэліся пальцы. Галавач. Ледзь паспее вясной Чарназём абагрэцца, — Вільгаць парай клубіцца Над цёплай зямлёй. Аўрамчык.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
поотогре́ться сов., разг. адагрэ́цца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
адаграва́нне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. адаграваць — адагрэць і адагравацца — адагрэцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адаграва́цца несов., возвр., страд. отогрева́ться; см. адагрэ́цца, адаграва́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
адаграва́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
1. Незак. да адагрэцца.
2. Зал. да адаграваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ад..., (а таксама ада... і ад’...), прыстаўка.
1. Ужываецца пры ўтварэнні дзеясловаў і абазначае: а) аддаленне ад каго‑, чаго‑н., напрыклад: адысці, адбегчы, адпаўзці, адляцець, адплысці; б) аддзяленне ад прадмета яго часткі або іншага прадмета, цесна з ім звязанага, напрыклад: адвязаць, адкусіць, адкруціць, адрэзаць, адчапіць; в) завяршэнне і спыненне дзеяння, часта з адценнем інтэнсіўнасці або стараннасцю дакладнасці, напрыклад: адгасціць, адгрымець; г) звернутасць дзеяння ў адказ на што‑н., напрыклад: адгукнуцца, аддзякаваць; д) пазбаўленне, вызваленне ад чаго‑н., вяртанне каго‑н. у ранейшы стан, напрыклад: адвучыць (ад дрэнных прывычак), адбіць (ахвоту), адкачаць (тапельца), адагрэцца; е) (з часціцай ‑ся) ухіленне ад чаго‑н., напрыклад: адгаварыцца, адмовіцца (ад удзелу), адпісацца; ж) давядзенне працяглым дзеяннем да страты адчувальнасці, напрыклад: адлежаць (бакі), адседзець (нагу), адбіць (рукі).
2. Ужываецца пры ўтварэнні прыметнікаў з абазначэннем паходжання, сувязі іх з чым‑н., напрыклад: аддзеяслоўны, адметны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)